بررسي آيات غلبه حق بر باطل از منظر علامه طباطبايي

A Study of the Verses Denoting Truth`s Triumph over Falsehood in Allamah Tabatabaei`s View

يكي از سنّت‌هاي عام الهي كه در سراسر تاريخ و در همه جوامع جريان دارد، سنّت نزاع حق و باطل است. بر اساس آيات قرآن كريم مانند: 18 انبياء، 81 اسراء، 17 رعد، 48 و 49 سبأ، حق و باطل به طور مستمر با هم درگير مي‌شوند و اين درگيري به غلبه حق بر باطل منتهي مي‌شود. در باره چيستي ساحت‌هاي غلبه حق بر باطل و سلطه سياسي، نظامي و اقتصادي حداكثري اهل باطل در جوامع مختلف، نظرهايي از سوي مفسران در مطرح شده است؛ آنان در تفسير آيات مذكور، به نحله‌هاي گوناگوني تقسيم شده‌اند؛ برخي از آنان سعي كرده‌اند با مقيد كردن معناي حق و باطل در آيات مربوطه، دايره غلبه حق بر باطل را در ساحت خاصي مانند: حجت، باور يا رفتار حق و باطل محدود نمايند، اما علامه طباطبايي اين غلبه را در همه عرصه‌هاي ظاهري و باطني حيات اجتماعي بشر مي‌داند. در اين مقاله مفهوم و دامنه غلبه حق بر باطل و سرانجام تفسيرهاي غلبه حق از منظر تفسير الميزان بررسي شده است.

Confrontation between truth and falsehood as one Divine tradition has been and will be current all over the world for ever. According to 18 of Anbia, 81 of Asra, 17 of Ra`d and 48-49 of Saba` truth and falsehood encounter one another continuously and this encounter leads to truth`s triumph. Commentators have given different views on the grounds of truth`s victory over falsehood and hegemony of majority of false people in the field of politics, military and economics in various societies. Regarding the problem, Commentators have been divided into groups; some, limiting the meaning of truth and falsehood in the verses, have limit truth`s triumph to special fields of belief or true and false deed. Allamah Tabatabaei, however, has viewed the triumph to be in all outward and inward areas of society. The paper, meaning and area of the triumph and, finally, comments on the triumph in Almizan have been studied.