نقش پزشكان قانوني در فرآيند دادرسي كيفري براساس قانون آيين‌دادرسي كيفري مصوب 1392

The Role of Forensic Medicine in Criminal Procedure Process on the Basis of Criminal Procedure Act of 1392

احقاق حق و فصل خصومت در اعلام جرم وشكايات بر اساس قانون آيين دادرسي كيفري از وظايف قضات محسوب مي شود لكن موفقيت در اين مسير مستلزم كشف حقيقت است، رسيدن به چنين نتيجه‌اي از طرف قضات هميشه ساده و آسان نبوده و نيازمند همكاري متخصصين و خبرگان ذي صلاحي است كه به علوم مربوط تسلط داشته و قضات را براي رسيدن به هدف نهايي كه همان اجراي عدالت است ياري نمايند، از جمله مهم ­ترين آن­ها پزشكان قانوني هستند كه از نظر استفاده از تخصص و نظريات آنان در قانون آيين دادرسي كيفري، اولويت اول را دارند. در قانون آيين دادرسي كيفري مصوب 1392 كه تلاش شده نواقص قوانين قبلي تا حد امكان مرتفع و نسبت به روز آمد بودن آن اقدام گردد، نحوه حضور و دخالت پزشكان قانوني در امور كيفري و در مراحل مختلف دادرسي از مرحله كشف جرم، تعقيب متهم و تحقيق از وي، بازداشت و محاكمه وي، تعيين مجازات و اجراي آن مشخص شده است كه تحقيق حاضر در پي نشان دادن نقش ايشان در هريك از اين مراحل و ميزان تأثير نظريات آنان در تصميمات مقامات قضايي در قانون مذكور مي­باشد. بديهي است نقش پزشكان قانوني در حقوق فراتر از صرف حضور و اعلام نظر در مراحل دادرسي كيفري بوده و حسب مورد ساير رشته­ هاي اين علم از جمله حقوق مدني، حقوق جزاي عمومي، جزاي اختصاصي و... نيز در راستاي اجراي عدالت از اين متخصصان بهره مند مي­گردد كه پرداختن به آن­ها مي­ تواند موضوع پژوهش­ هاي جداگانه‌اي گردد.

It is true that fulfillment of rights and settlement of disputes in declaring crimes and submitting complaints based on Criminal Procedure Act is one of the duties entrusted with judges, but to succeed in this regard discovering the truth and fact is necessary. It is not always easy for judges to reach this end and it requires cooperation and collaboration of competent experts who are fully equipped with relevant skills and technologies to help judges to achieve the final objective, i.e. administration of justice. The forensic medicine is one of the most important members of this group, which stands first in Criminal Procedure Act because of benefits derived from its specialty and opinion. The Criminal Procedure Act of1392, through which the legislators endeavored to be up-to-date and remove the shortcomings of the previous Act, provides for involvement of forensic medicine in criminal prosecution and different stages of the proceedings, including detection of crime, prosecution of the accused, detention, trial, sentencing and enforcement of the punishment. This study attempts to show the role considered by the mentioned Act for forensic medicine in each one of the mentioned stages and effects of its opinions in the decisions made by the judicial authorities. It is clear that the role of the forensic medicine in law is more than just presence and to give advice in criminal procedure and other fields of this science such as civil law, Criminal law, etc, benefit from the forensic medicine in fulfiling their duty of administering justice. Of course, dealing with these issues requires related research efforts.