هم‌سنجي شناسه‌هاي تمايزيافتگي ديدگاه ميان نسلي بوئن با شناسه‌هاي تمايزيافتگي ادراك‌شده در جامعه پدر و مادرهاي ايراني ساكن شهر تهران

The comparison of the differentiation indices in Bowen's intergenerational theory with perceived differentiation indices in the community of Iranian parents resident in Tehran

تمايزيافتگي در شكل‌دهي و پايداري شالودۀ خانواده متغيري كارساز است. پژوهش حاضر با هدف هم‌سنجي شناسه‌هاي تمايزيافتگي در ديدگاه ميان نسلي بوئن و خانواده‌هاي ايراني انجام گرفت. پژوهش از نوع آميخته است و با به كار بستن روش كيفي راهبرد اكتشافي زنجيره‌اي و روش كمي همبستگي اجرا گرديد. نخست مفاهيم مربوط به تمايزيافتگي در ديدگاه بوئن بيرون كشيده شد. سپس از راه مصاحبه­ هاي اكتشافي با 14 نفر از والدين ساكن در شهر تهران با نمونه‌گيري هدفمند كه در سال 1395 انجام گرفت، عناصر و مؤلفه‌هاي شناسه‌هاي تمايزيافتگي در فرهنگ ايراني برون آوري و كدگذاري شدند. درستي شناسه‌هاي به‌دست‌آمده از روش دلفي با گروهي از متخصصين محرز شد. 12 شناسه اصلي و 78 شناسه فرعي براي تمايزيافتگي در خانواده‌هاي ايراني شناسايي شد. 25 شناسه، افزون بر شناسه‌هاي مطرح در ديدگاه بوئن درزمينۀ فرهنگي جامعۀ والدين ايراني به دست آمد. سپس شناسه‌هاي حاصل، تبديل به سنجه شده و به‌طور موازي با سياهۀ بازبيني شده اسكورون ‌ و اسميت (2003) بر روي نمونه 100 نفري از والدين كه با نمونه‌گيري خوشه‌اي انتخاب شدند اجرا گرديد. برآيند‌ها، نشانگر همبستگي هر دو ابزار (r= -0/40, P<0/001). بود. همچنين ماتريس همبستگي نشان داد ضرايب همبستگي دروني مؤلفه‌هاي سنجه تمايزيافتگي برآمده از پژوهش، از نرخ همبستگي بالاتري برخوردارند. هم‌سنجي شناسه‌هاي به‌دست‌آمده با شناسه‌هاي بيان‌شده در ديدگاه بوئن نشان مي‌دهد، باوجودآنكه تمايزيافتگي يك ويژگي كم‌وبيش پايا است ولي مي‌تواند در شناسه‌هاي فرعي متأثر از بافت فرهنگي و اجتماعي باشد. پس براي شناخت درست و بررسي سازه‌هاي روان‌شناختي توجه به ناهمساني زمينۀ فرهنگي و اجتماعي بسيار مهم است.

Differentiation is an effective variable in the formation and stability of the family foundation. This study carried out aimed to compare the indices of differentiation in Bowen's intergenerational theory and Iranian families. The method of study was “mixed method”, and were administered using qualitative method of chain exploration strategy and quantitative method of correlation. First, the concepts of differentiation in Bowen theory were extracted. Then through exploratory interviews with 14 parents of Tehran by purposive sampling, which was done in 2016, elements, and components of indices of differentiation in Iranian culture extracted and coded. The accuracy of the obtained indices from the Delphi method verified by a group of specialists. 12 main indices and 78 sub-indices were identified for differentiation in Iranian families. In addition to the indices in the Bowen theory, 25 indices were obtained in the cultural context of the Iranian Parents community. Then the obtained indices converted into the questionnaire and parallel to the revised version of Scoron and Smith's differentiation scale (2003) carried out on a sample of 100 parents that were selected by cluster sampling. The results indicate the correlation between both instruments (r= -0/40, P<0/001). In addition, the correlation matrix showed that the internal correlation coefficients of the obtained differentiation measurement components from the research have a higher correlation coefficient level. The comparison of the obtained indices with the proposed indices in Bowen's theory suggests that although the differentiation relatively is a stable feature, but in sub-indexes can affected by the cultural and social context. Therefore, the inconsistency in the cultural and social context to properly understanding and investigating the psychological structures is very important.