پهنه بندي مخروط هاي واريزه اي و دامنه هاي تالوسي در حوضه آبريز آق لاقان چاي (در دامنه جنوب شرقي كوه سبلان)

مخروط هاي واريزه اي نوعي از حركت دامنه اي، به ويژه در مناطق كوهستاني مي باشند كه خيلي سريع حركت مي كنند و بسيار خطرناك هستند. در حوضه آبريز آق لاقان چاي به سبب وجود سنگ هاي آتشفشاني هوازده، توپوگرافي كوهستاني، حاكميت شرايط اقليمي با نوسان دماي بالا و تعداد روز يخبندان زياد و عملكرد نيروهاي زمين ساختي مخروط هاي واريزه ايو دامنه هاي تالوسي از حركات توده اي بسيار فعال هستند؛ لذا، يكي از مهم ترين عوامل در بالابردن توان رسوب دهي آبراهه ها در منطقه مخروط هاي واريزه ايو دامنه هاي تالوسي هستند. وقوع اين پديده هرساله منجر به فرسايش شديد خاك و پرشدن مخزن سد يامچي واقع در پايين دست حوضه مي شود. هدف پژوهش حاضر ارزيابي و پهنه بندي مخروط هاي واريزه اي و دامنه هاي تالوسي است. در اين مطالعه، ابتدا با بررسي هاي ميداني و مطالعه منابع، يازده عامل به عنوان عوامل موثر براي ايجاد مخروط هاي واريزه اي و دامنه هاي تالوسي در منطقه شناسايي شدند. اين عوامل شامل شيب، جهت شيب، ليتولوژي، فاصله از جاده، فاصله از آبراهه، فاصله از گسل، بارش، تعداد روزهاي يخبندان، نوسان دما، كاربري اراضي و خاك است؛ سپس لايه هاي اطلاعاتي توسط سامانه اطلاعات جغرافيايي تهيه گرديد. تحليل نهايي با استفاده از روش ويكور به عنوان يكي از روش هاي تحليل تصميم گيري چندمعياره انجام شد. در نهايت نقشه پهنه بندي در 5 طبقه بسيار پرخطر تا بسيار كم خطر تهيه شد. با توجه به نقشه پهنه بندي به ترتيب 2761/72و 30/7854هكتار از مساحت حوضه در دو طبقه بسيار پرخطر و پرخطر قرار دارند. اغلب نواحي داراي خطر زياد و بسيارزياد، در سازندهاي آتشفشاني هوازده، شيب هاي بين 35%-30%، دامنه هايي با پوشش گياهي كم و مشرف بر دره ها قرار دارند.