يادكرد حيوانات در نهج البلاغه؛ كاركرد حقيقي و تصويرآفريني هنري

Remind of animals in Nahj al-Balagha; real function and artistic illustration

يادكرد از جانداران به ويژه حيوانات، از راه­هاي ايجاد حيات و حركت در تصويرآفريني هنري و ادبي است. از اين طريق مي­توان تصاوير را از ركود خارج كرد و اثربخشي و نفوذ آن را بيشتر نمود. بر همين اساس، يكي از كاركردهاي نام بردن از حيوانات در نهج البلاغه، نقشي است كه اين مهم در خلق تصاوير بر عهده دارد. در اين نوشتار كه با روشي توصيفي ـ تحليلي به انجام رسيده، سي وسه گونه حيوان را در نهج‎البلاغه شناسايي كرده است. ايننام­بري دلايل متعددي داشته است؛ گاه به صورت حقيقي و از جهت خلقت و اوصاف، ماموريت داشتن، حقوق و احكام، بيان علم الهي و حشر و معاد بوده است. همچنين در برخي موارد، عناصر بياني چون تشبيه، استعاره، مجاز و كنايه مورد توجه بوده است. در نهج البلاغه، بسياري از تصويرسازي ها از دنيا، فضائل و رذايل اخلاقي، گناه، تقوا، فرار از جنگ و امثال آن با استفاده از جنبه هاي مختلف حيوانات به تصوير كشيده شده ­است.

Remind of organisms, especially animals, is one of the ways of creating life and motion in artistic and literary illustration. In this way, images could be removed from recession and its effectiveness and influence could be increased. Accordingly, one of the functions of naming the animals in Nahj al-Balagha is the role that it plays in creating images. This research which is done by descriptive – analytic has recognized thirty three species of animals in Nahj al-Balagha. This mention is for several reasons; sometimes as a real one and for creation and descriptions, the mission, rights and religious laws, statement of Allah’s knowledge, resurrection and eschatology, or in some cases, it have been considered due to the expressive elements such as simile, metaphor, and irony.In Nahj al-Balagha, many illustrations of the world, moral virtues and vices, sin, virtue, war escaping and so on have been depicted by various aspects of animals.