سيستم پذيرش دكتري در ايران و دانشگاه هاي برتر: يك مطالعه تطبيقي

PhD admissions system in Iran and in top 3 universities: A comparative stud

هدف پژوهش حاضر شناسايي تفاوت ها و تشابهات سيستم پذيرش دكتري دانشگاه هاي برتر و ايران از سه جنبه هدف، ويژگي هاي مطلوب و الزامات ورود است. بدين منظور از روش پژوهش توصيفي-تطبيقي استفاده شد. سه دانشگاه برتر دنيا-هاروارد، استنفورد و كمبريج- بر اساس رتبه بندي شانگهايي به همراه سيستم پذيرش دكتري در ايران بررسي شدند. جهت گردآوري داده ها از اسناد و مدارك كتابخانه اي، اينترنت و درگاه دانشگاه هاي مربوطه و جهت تجزيه و تحليل داده ها از الگوي بردي[1] استفاده شد. نتايج حاكي از آن است كه مهم ترين هدف سيستم پذيرش دانشگاه هاي برتر و ايران شناسايي شايسته ترين و بااستعدادترين داوطلبان است، هرچند كه تعدد اهداف سيستم پذيرش دكتري در ايران بيشتر از سيستم پذيرش دانشگاه هاي برتر است. در رابطه با ويژگي هاي مطلوب، همه سيستم هاي پذيرش از طيفي از مهارت ها، شايستگي ها و ويژگي هاي شناختي و غير شناختي جهت غربال كردن داوطلبان استفاده مي كنند، با اين تفاوت كه سيستم پذيرش نيمه متمركز دكتري ايران توجه اندكي به ويژگي هاي غير شناختي دارد. در رابطه با مقياس هاي پذيرش يا الزامات ورود، سيستم پذيرش دكتري دانشگاه هاي برتر و ايران از معيارهاي متعددي جهت ارزيابي ويژگي هاي شناختي و غيرشناختي استفاده مي كند، اما تفاوت سيستم پذيرش دكتري دانشگاه هاي برتر با سيستم پذيرش نيمه متمركز دكتري در ايران در كيفيت مقياس هاي پذيرش-روايي، پايايي و مرتبط بودن- است و نه كميت آن ها. در پايان، با توجه به نتايج حاصله پيشنهاد هاي كاربردي جهت بهبود وضعيت سيستم پذيرش دكتري ايران ارائه شده است.

The present paper aims to investigate the differences and similarities of the PhD admissions systems in Iran and the leading universities in terms of objectives, desired qualities as well as entry requirements. In doing so, descriptive-comparative method was applied. Consulting with the Shanghai Ranking, the graduate admissions systems of the top three universities, i.e. Harvard University, Stanford University, and the University of Cambridge along with the Iranian PhD admission system were examined. To gather data, documentations and universities’ websites were examined. In addition, we corresponded with the graduate admission office of each university. Beredy’s method or framework was used to analyze data. Findings show: All graduate admissions systems look for highly qualified applicants. Additionally, the Iranian PhD system pursues other objectives as well. With regard to desired qualities, all graduate admissions systems look for a wide range of academic and non-academic qualities in the applicants. The Iranian PhD admissions system, however, seems to take less account of non-cognitive qualities. With regard to entry requirements, all graduate admissions systems utilize a variety of measurements to screen out applicants, but the entry requirements used in the Iranian PhD admissions system are flawed in terms of reliability, validity and relevance. Finally, some implications are offered.