متغير هاي زيستگاهي موثر بر پراكنش سوسماران منطقه حفاظت شده الوند (شهرستان خمين)

(Habitat Variable Effecting Dispersal Lizards of Alvand Protected Area (Khomein City

زمينه و هدف: شناخت عوامل محيطي موثر بر حضور گونه­ ها يكي از مهم ­ترين موضوعات در علم بوم­ شناسي است و آگاهي از نحوه تاثير پذيري گونه­ ها از متغيرهاي محيطي مي تواند كمك موثري براي حفاظت از گونه­ ها مخصوصا انواع در خطر انقراض به حساب آيد. بدين منظور در پژوهش حاضر به شناسايي متغيرهاي زيستگاهي تاثيرگذار بر حضور سوسماران منطقه حفاظت شده الوند پرداخته شد. روش بررسي: منطقه حفاظت شده الوند با مساحت 8618 هكتار در استان مركزي و در شهرستان خمين واقع شده است. . در اين پژوهش منطقه مورد مطالعه به لحاظ ژئومورفولوژي به سه تيپ دشت ، كوهپايه و كوهستان تقسيم و سپس هر سه تيپ زيستگاه در نرم افزار Arc Gis نسخه 9/3 به سلول­هايي با اندازه 50 در 50 متر شبكه بندي شده و در نهايت 10 درصد اين سلول­ها به صورت تصادفي انتخاب شدند و مورد بررسي و پايش قرار گرفتند. يافته ها: نتايج حاصل از آناليز نرم افزار GGE biplot براي سه تيپ زيستگاه نشان داد كه بيشترين حضور در زيستگاه دشت متعلق به گونه Ophisops elegans است كه متغير هاي تاثير گذار براي حضور اين گونه عبارتند از درصد غناي گياهي، درصد خاك، و درصد تراكم پوشش گياهي و بدترين پارامتر براي حضور اين گونه درصد سنگ ريزه مي­باشد. در زيستگاه كوهپايه بيشترين حضور متعلق به گونه هاي Ophisops elegans و Paraloudakia caucasia بوده و مهم­ترين پارامتر براي گونه Paraloudakia caucasia ارتفاع و درصد سنگ ريزه مي­باشد. هم­چنين براي زيستگاه كوهستان گونه هاي Ophisops elegans، Paraloudakia caucasia و Loudakia nupta بيشترين حضور را داشتند. بحث و نتيجه گيري: نتايج اين مطالعه نشان مي دهد به طور اختصاصي گونه­ هاي Ophisops elegans و Paraloudakia caucasia با درصد صخره و گونه Loudakia nupta با غناي گياهي، درصد تراكم پوشش گياهي، درصد سنگريزه، و ارتفاع به ترتيب حضورشان را نشان دادند.

Background and Objective: Environmental factors affecting the species are one of the most important topics in the science of ecology and understanding the influences of environmental variables can help the protection of species especially endangered species. The purpose of this study was to identify habitat factors influencing the presence of lizard habitat in Alvand protected area. Method: Alvand protected area; with 8618 hectares survey is located in central province and Khomein city. In this paper, the studied area, in terms of geomorphology is divided to three types including, plain, hillside and mountainous area. Then all three type of habitats divided to cells with 5050 size in Arc GIs 9.3, and ultimately 10 percent of these cells are selected randomly and will be considered and analyzed Findings: The results of GGE biplot software for three groups of habitat plains, foothills, and mountainside showed that the most presence in plains habitat is dependent to Ophisops elegans species that variables which influence the presence of these species are: the richness of vegetation, soil content, and the density of the vegetation and grit is the worst parameter for the presence of this species. In mountainside habitat, the most presence is dependent to the species Ophisops elegans and Paraloudakia Caucasia. And the most important parameter for Paraloudakia Caucasia is height and the percent of grift. Also for mountainside habitat species like Ophisops elegans, Paraloudakia Caucasia and Loudakia nupta had the most presence. Discussion and Conclusion: Results obtained from this study illustrated that especially Ophisops elegans and Paraloudakia Caucasia species with percent of rock and Loudakia nupta with vegitation enrichment, the density of vegetation, the percent of grit, and height, respectively showed presence.