نقش پروژه هاي بيابان زدايي در افزايش سرمايه اجتماعي مردم محلي (مورد مطالعه: پروژه ترسيب كربن شهداد)

(The Role of Combating Desertification Projects in Promotion of Local People’s Social Capital (The Case of Shahdad Carbon Sequestration Project

مطالعه حاضر با هدف بررسي نقش پروژه ترسيب كربن در بهبود سرمايه اجتماعي مردم محلي تحت پوشش پروژه در منطقه شهداد استان كرمان انجام شد. جامعه آماري تحقيق حاضر شامل اعضاي گروه هاي توسعه روستاهاي تحت پوشش پروژه ترسيب كربن به تعداد 456 نفر و مردم محلي شش روستاي خارج از پروژه ترسيب كربن به تعداد 1428 نفر بود. حجم نمونه براساس جدول كرجسي و مورگان 218 نفر تعيين شد. براي مقايسه، همين تعداد نمونه از بين مردم محلي خارج از پروژه انتخاب شد. نمونه ها به روش نمونه گيري تصادفي طبقه اي با انتساب متناسب انتخاب شدند. پرسش نامه ابزار اصلي جمع آوري داده ها بود. روايي محتوايي اين پرسش نامه را اساتيد رشته ترويج و آموزش كشاورزي و كارشناسان ستادي و صفي طرح ترسيب كربن در سازمان جنگل ها، مراتع و آبخيزداري كشور تاييد كردند. براي تعيين پايايي پرسش نامه از ضريب آلفاي كرونباخ استفاده و مقدار آن براي بخش هاي مختلف پرسش نامه بين 0/70 تا 0/90 محاسبه شد. با توجه به نتايج تحقيق، بين سرمايه اجتماعي مردم محلي تحت پوشش پروژه در قبل و بعد از اجراي طرح اختلاف معني دار وجود دارد. همچنين بين سرمايه اجتماعي مردم محلي تحت پوشش پروژه و خارج از پوشش پروژه نيز اختلاف معني دار وجود دارد. در مجموع مي توان گفت پروژه ترسيب كربن بر سرمايه اجتماعي مردم محلي كه شرط لازم براي توسعه اجتماعي محسوي مي شود تاثير مثبت داشته است.

This study examined the role of Carbon Sequestration Project (CSP) in improving the social capital of local people in Shahdad area of Kerman Province. The statistical population consisted of the members of the development groups of 6 rural districts with 456 people, as well as the local people of 6 rural districts outside of the project with 1428 people. The sample size was determined as 218 people based on Krejcie and Morgan’s (1970) table. For the purpose of comparison, a similar number of local people that lived outof project area were selected. The samples were chosen using stratified random sampling method. Ques tionnaire was the main tool for collecting data. The agricultural extension and education specialists, as well as experts of CSP in the Forest, Range and Watershed Management Organization confirmed content validity of the questionnaire. The Cronbach α coefficient was calculated for determining the reliability of the questionnaire and its value for different parts were between 0.70 and 0.90. According to the results, there were significant differences between the local people’s social capital that covered by the project before and after the implementation of the project. In addition, there were significant differences between local people’s social capital under and out of coverage of the project. Finally, based on research results, some suggestions were presented for further strengthening of social capital and development of CSP.