بررسي تغييرات مكاني زماني بارش و دماي ايران تحت شرايط تغيير اقليم با در نظر گرفتن عدم قطعيت مدل‏ هاي AOGCM و سناريوهاي انتشار

Investigating spatiotemporal variations of precipitation and temperature over Iran under climate change condition considering AOGCM models and emission scenarios uncertainty

تاثيرات تغيير اقليم بر دما و به ويژه بارش سراسر جهان به دليل پيچيدگي و تغييرات مكاني آنها به خوبي شناخته نشده است. در اين مطالعه به منظور بررسي تاثيرات تغيير اقليم بر بارش و دماي ايران، 15 مدل AOGCM استفاده شدند كه تحت سناريوهاي انتشار گازهاي گلخانه ‏اي A2، A1B و B1 اجرا مي‏ شوند. همچنين بارش و دماي ماهانه براي 21 ايستگاه سينوپتيك در دو دوره آتي (2016 ـ 2045 و 2070 ـ 2099)، تحت هر سه سناريوي انتشار محاسبه شد. نتايج نشان داد در هر دو دوره آتي، افزايش دما در ماه‏ هاي تابستان نسبت به ما‏ه ‏هاي زمستان بيشتر است. در دوره آتي نخست هر سه سناريوي انتشار افزايش دماي يكساني (حدود 1تا 1/5 درجه) را پيش ‏بيني مي‏ كنند و تغييرات بارش در اين دوره در ايستگاه‏ هاي مختلف چشمگير نيست؛ اما در دوره آتي 2070 ـ 2099 سناريوي A2 بيشترين افزايش دما و سناريوي B1 كمترين افزايش دما را پيش‏ بيني مي‏ كنند. در اين دوره انتظار مي‏رود تحت سناريوي بحراني A2 دماي متوسط سالانه كشور در مناطق مركزي و حاشيه درياي خزر حدود 3/5 درجه سانتي گراد و در ديگر مناطق تا حدود 4/5 درجه سانتي گراد افزايش يابد. همچنين مشخص شد در دوره آتي دوم تحت سناريوي بحراني A2 فقط در استان گيلان و تا حدودي استان اردبيل افزايش بارش خواهيم داشت و در ديگر مناطق كشور شاهد كاهش بارندگي خواهيم بود. به طور كلي، مي‏توان نتيجه گرفت كه در دوره آتي نخست حجم بارش سالانه كل كشور حدود 1/02 ميليارد متر مكعب (حدود 0/25 درصد) و در دوره آتي دوم حدود 16/52 ميليارد متر مكعب (حدود 4/13 درصد) كاهش خواهد يافت.

Climate change impacts on precipitation and temperature world-wide are not yet well understood (especially for precipitation), due to their complexity and regional variability. In this study In order to explicit the impact of climate change on Precipitation and temperature in Iran, 15 AOGCM whose greenhouse gases scenarios ran under A2, A1B and B1 were used. Monthly precipitation and temperature data were calculated for 21 synoptic stations for two future periods (2016-2045 and 2070-2099) under all of three scenarios. Result showed that increases in temperature during summer months are higher in comparison with the winter months for both future periods. All three emission scenarios predict same increase in temperature (approximately 1 to 1.5oC) for the first future period while A2 and B1 scenarios predict the highest and lowest increase in temperature over the period of 2070-2099, respectively. It is expected that mean temperature of Iran increases about 3.5oC for the areas close to Caspian Sea and central regions and 4.5oC for other regions under the A2 critical scenario. It is also found that precipitation amounts will be increased in Gilan province and also slightly in Ardabil Province under second future period while the precipitation amounts will be decreased in other regions. Generally, it can be concluded that annual precipitation volume of Iran will be decreased about 1.02 (0.25 percent) and 16.52 billion cubic meter (4.13 percent) for the first and second periods, respectively.