تاثير تغييراقليم بر دما و بارش با در نظر گرفتن عدم قطعيت مدل ها و سناريوهاي اقليمي (مطالعه ي موردي: حوضه ي شهرچاي اروميه)

(Impact of Climate Change on Precipitation and Temperature by Taking the Uncertainty of Models and Climate Scenarios (Case Study: Shahrchay Basin in Urmia

دو پارامتر مهم در هيدرولوژي و منابع آب، دما و بارش هستند. تاثير تغيير اقليم بر روي اين دو پارامتر موضوع بسياري از مطالعات بوده است كه مدل­ هاي گردش عمومي جو يكي از بهترين روش ­ها براي برآورد اين تاثيرات به شمار مي­روند. در مطالعات تغيير اقليم لحاظ نكردن عدم قطعيت­ هاي موجود در مراحل مختلف ارزيابي اثرات تغييراقليم سبب كاهش قطعيت و اطمينان به خروجي­ هاي نهايي سيستم خواهد شد. در اين مطالعه به منظور بررسي و تحليل اثرات تغيير اقليم بر روي دما و بارش حوضه ­ي شهرچاي اروميه و همچنين لحاظ كردن عدم قطعيت مربوط به مدل­ هاي گردش عمومي جو و سناريوهاي موجود ابتدا خروجي شش مدل گردش عمومي جو تحت سه سناريوي A2، A1B و B1 با مدل آماري LARS-WG ريزمقياس شدند، سپس براي بررسي عدم قطعيت مدل­ ها و سناريوها، از طريق مقايسه­ ي خروجي مدل­ ها در دوره­ ي آتي با دوره­ ي پايه به ­­صورت ماهانه توسط شاخص­ هاي آماري ضريب تعيين (R2) و خطاي جذر ميانگين مربعات (RMSE)، بهترين مدل و سناريو براي توليد داده ­هاي دما و بارش دوره 2030-2011 انتخاب شد. در نتيجه براي توليد بارش از مدل HADCM3، تحت سناريوي A1B و براي توليد دما نيز از مدل MPEH5­، تحت سناريوي A2 استفاده شد. نتايج اين مطالعه نشان داد كه بارش دوره­ ي آتي 9 ميلي­ متركاهش خواهد يافت و اين در حالي است كه دماي حداقل 1/05 و دماي حداكثر 0/87 درجه­ ي سانتي­ گراد افزايش خواهد يافت. نكته­ ي قابل توجه بر هم خوردن توزيع زماني بارش و افزايش دما است كه احتمالاً تبعات منفي آن بيش از كاهش بارش خواهد بود.

Temperature and precipitation are two important parameters in hydrology and water resources. The impact of climate change on these two parameters has been the subject of many studies and studying atmospheric general circulation models is one of the best methods to estimate its effects. In the studies of climate change, lack of uncertainty in various stages of evaluation for the effect of climate change reduce certainty and confidence of the final outputs. In this study for analyzing the effects of climate change on precipitation and temperature in Shahrchay basin and the effects of the uncertainty related to general circulation models, six atmospheric general circulation model and 3 scenarios, A1B, A2 and B1 were downscaled by using LARS-WG. For evaluating the uncertainty of the models and scenarios, the output of models in the future and based period were compared by monthly statistical indices, coefficient of determination (R2) and Root Mean Square Error (RMSE) and the best models and scenarios for producing temperature and precipitation data were selected for the period 2011-2030. As the results, the HADCM3 model under scenarios A1B was used for precipitation and the MPEH5 under scenarios A2 for temperature production. The results of this research showed that in the future period rainfall will be reduced about 9 millimeter, while the minimum and maximum temperature will increase 1.05 and 0.87 °C respectively. Disruptions of rainfall distribution and high temperature have significantly negative consequences than rainfall reduction.