ارزيابي تطبيقي از ويژگي هاي فضاي كالبدي شهر در بروز رفتارهاي ونداليستي (مطالعه موردي: شهرك كارشناسان و شهرك كوثر در اردبيل)

(Comparative Evaluation of the City’s Physical Space Properties in the Occurrence of Vandalism Behaviors (Case Study of Karshenasan Town and Kowsar Town in Ardabil

ونداليسم تخريب آگاهانه، ارادي و خود خواسته اموال، تاسيسات و متعلقات عمومي شهر است. شهرهاي امروزي به موازات افزايش و گسترش جمعيت و فضاهاي كالبدي با انواع مشكلات و آسيب هاي شهري روبرو هستند كه در مجموع، اين اجتماعات را از لحاظ سلامت محيط و احساس امنيت تهديد مي كنند كه از جمله اين مسائل، رفتارهاي ونداليستي در سطح شهر مي باشد. با توجه به اين شرايط ضرورت توجه به اين كه معضل اجتماعي گريبانگير فضاهاي عمومي شهرهاي كشور شده است، از اهميتي ويژه برخوردار است. متعاقب موضوع فضاهاي عمومي شهر اردبيل كه در معرض رفت و آمد افراد جوان قرار دارند نيز با چنين مسائل و مشكلاتي روبرو هستند. هدف اصلي از اين تحقيق شناخت ويژگي هاي فضاي كالبدي در بروز رفتارهاي ونداليستي در دو شهرك مورد مطالعه شهر اردبيل مي باشد. اين تحقيق از نوع كاربردي و روش تحليل داده ها، توصيفي- تحليلي است. مرحله اول تحقيق شامل گزينش شاخص ها و جمع آوري داده هاي كالبدي و فيزيكي دو شهرك مورد مطالعه موثر در ايجاد و گسترش پديده ونداليسم از جمله نوع كاربري اراضي شهري، تراكم جمعيت، ميزان دسترسي به تاسيسات قابل تخريب و ميزان خلوت و باز بودن فضاهاي شهري است، مي باشد. مرحله دوم نيز شامل تجزيه وتحليل داده هاي جمع آوري شده و تهيه نقشه ها و همپوشاني آنها از طريق نرمافزار GIS به منظور شناسائي مناطق مستعد براي ايجاد اين آسيب اجتماعي است. نتايج حاصل از تجزيه و تحليل داده ها و بررسي پهنه بندي اين دو شهرك از لحاظ ميزان تاثيرپذيري از پديده ونداليسم نشان مي دهد كه ميزان آسيب پذيري شهرك كوثر بيشتر از شهرك كارشناسان مي باشد. چرا كه ميزان فضاهاي باز و خلوت با كاربري زمين هاي باير شهري و فضاي سبز در شهرك كوثر بيشتر است. همچنين تراكم ساختماني و جمعيتي در شهرك كارشناسان بالاتر از شهرك كوثر مي باشد. از عوامل مهم ديگر مي توان به وجود مجتمع تفريحي و توريستي شورابيل در شهرك كوثر اشاره كرد كه شرايط مناسبي براي وقوع اين پديده ايجاد كرده است.

Vandalism is a conscious، volitional، and self-imposed destruction of properties، general amenities and utilities of the city. Alongside with population increase and expansion، and physical spaces، today's cities face a variety of urban problems and damages، which collectively threatens these communities in terms of environmental health، and security including issues of vandalism behaviors in the city. Given these circumstances، the necessity of considering the fact that the public spaces of the country's cities have encountered this social dilemma is of special significance. Subsequently Ardabil’s public spaces which are exposed to young people commuting are also facing such issues and problems. The main objective of this research is to identify the features of the physical space in the occurrence of vandalism behaviors in the two studied towns of the Ardabil city. This research is of applied type، and the data analysis method is descriptiveanalytic. The first stage includes selection of indices، and physical data collection of two studied towns in development and expansion of vandalism phenomenon including urban land use، population density، the amount of access to the facilities and possible destruction utilities، level of isolation، and openness of urban spaces. The second stage includes analysis of collected data، preparation of maps and overlaying of them via GIS software in order to identifyareas susceptible to cause this special damage. Results from data analysis، and checking the zoning of these two towns in terms of affectedness from vandalism phenomenon indicate that the vulnerability of Kowsar town is higher than Karshenasan town since the amount of open and isolated spaces with the use of urban uncultivated lands، and green spaces are more in Kowsar town. Moreover، the building and population density in Karshenasan town is higher than Kowsar town. Another important factor to be mentioned is the existence of the Shorabil recreational and tourism complex in Kowsar town which has created favorable conditions for the occurrence of this phenomenon.