تصويرهاي تشبيهي فشرده ويژگي برجسته سبكي متون منثور عرفاني (با تمركز بر عبهرالعاشقين، اسرارالتوحيد، كشف الاسرار و عدّةالابرار)

Compact metaphorical images outstanding stylistic feature of mystical prose texts

با وجود اينكه صورخيال يكي از ويژگي هاي اصلي شعر است اما در بسياري از متون منثور عرفاني نيز كاربرد دارد؛ به گونه‌اي كه گاه زبان برخي از اين آثار به سبب كاربرد فراوان انواع صورخيال به زبان شعر مي گرايد. در اين پژوهش هدف بر آن است تا تشبيه (ركن اصلي صورخيال) و تصاوير برخاسته از آن در متون منثور عرفاني بررسي شود و جايگاه اين تصاوير در سبك‌شناسي متون منثور عرفاني آشكار گردد. با استخراج و بررسي تصاوير تشبيهي سه متن برجسته نثر عرفاني (عبهرالعاشقين، اسرارالتوحيد، كشف ­الاسرار و عدّة­الابرار) مي توان دريافت تصاوير تشبيهي فشرده مثل تشبيه بليغ و انواع استعاره در تحليل سبكي اين متون، از جايگاه ويژه‌اي برخوردار است. تحليل و بررسي ويژگي هاي خاص تصاوير تشبيهي فشرده (تشبيه بليغ و استعاره‌ها) همراه با داده‌هاي آماري، همچنين بررسي تصاوير از منظر درون گرايي و برون گرايي و بررسي ماهيت تصاوير فشرده در سه متن برجسته عرفاني، از ديگر اهداف اين گفتار است.

Although the imagery is one of the main characteristics of poetry, but it has applied in many mystical prose texts so that sometimes the language of some of these works tends to be the language of poetry due to the frequent use of various kind of imagery. The purpose of this study is to investigate the metaphor (as the major pillar of the imagery) and the images thereof in mystical prose texts and to reveal the position of such images in the stylistics of mystical prose texts. Extracting and investigating the metaphorical images in these three outstanding mystical prose texts, it can be found out that compact metaphorical images such as eloquent similes and various type of metaphor are of a special place in stylistic analysis of these texts. The analysis of the specific characteristics of compact metaphorical images (eloquent similes and metaphors), along with statistical data, also investigating the images in terms of introversion and extraversion as well as studying the nature of the compact images in all three outstanding mystical texts are of other objectives of the present study.