نگاهي به قصه ك‍ُردي «كَدو»

A Glance at the Kurdish Tale of Kadou (the Gourd)

قصه، به عنوان بخشي از ادبيات عاميانه، دربردارنده آمالي است كه غالباً طرح و تحقق شان در فضاي غير آن، ممكن نبوده؛ ازين رو، بررسي قصه هاي عاميانه، مي تواند شناخت ما را از دنياي دروني انسان ها در گذشته بيشتر و بهتر گرداند. تحقيق حاضر كه به بازكاوي قصه كُردي «كدو» پرداخته، نشان مي دهد كه قصه مذكور، با ساخت قصه هاي همنوع مشتركاتي دارد و در عين حال با قصه هاي مشابه از لحاظ مضمون و پردازش، تفاوت هايي نيز دارد. ديرنگاري قصه اگرچه سبب ورود عناصر دخيل در قصه شده، اما شالوده عاميانه بودن در محتواي آن نمايان است. در خصوصِ ارتباط قصه با كُردها بايد گفت كه طرح مواردي در آن كه با محيط و معيشتِ كُردها سازگاري دارد، اصالت كُردي بودن قصه را بيشتر مسجل مي گرداند. به هر روي، تحقيق حاضر گامي در راه شناخت درونمايه يكي از قصه هاي كُهن كُردي با اجزاي پراكنده همنوعش در ساير اطراف و اكناف جهان است تا با تمركز بر تحليل اين نوع از ژانر ادبي _ قصه در ادبيات شفاهي كُرد _ بر قابليت هاي ادبيات عاميانه محلي بيش از پيش، نظر افكنده شود.

Tales, as part of folk literature include desires that are frequently unattainable outside themselves; therefore, investigating folk tales increases our understanding of the inner world of people of the past. This study investigates a Kurdish tale called “Kadou” and shows that there are structural similarities between this tale and others of its kind; it is also stated that there are differences regarding content and creation. Although the tale was written down much later and led to introducing some fictional elements, its folkloric essence is apparent in its content. Regarding the relation of the story with the Kurdish people it should be stated that there are instances from their lives mentioned in the tale that approve of its Kurdish origin. The present study is a step toward recognizing the theme of an old Kurdish tale and others of its kind around the world and to concentrate on analyzing this literary genre – tales in Kurdish oral literature – to shed more light on the capabilities of folk literature.