بررسي كاركردهاي نام آوا در هشت كتاب سپهري

Examination of Onomatopoeia in Sohrab Sepehri’s Hasht Ketab

زبان در اصل، نظامي ذهني است كه به صورت ابزاري-آوايي ظاهر مي شود و عمده ترين نقش آن، ارتباط و انتقالِ معاني از يك فرد به ديگري است. افراد با به كارگرفتن قاعده هاي زبان و توليد رشته هاي گوناگوني از واژه ها، با يكديگر ارتباط برقرار مي كنند. از همين رو، به روشني پيداست كه زبان به ميزان زيادي با زندگيِ انسان - يعني با فعاليت هاي ذهني و حركتي او- آميخته و از آغاز تا پايان زندگي با او همراه است. پژوهش پيش رو، درخصوص كاركرد نام آوا در اشعار سهراب سپهري است و دستاورد علمي اين تحقيق، حاكي از اين مطلب است كه ميزان استفاده از نام آوا در زبان شعريِ وي بسيار چشم گير است و اين مقـوله، در سروده هاي او عينيت داشته و ملموس و محسوس است. از آنجايي كه سهراب، نقاشي است شاعر، اين رويكرد درخصوص زبان شعريِ وي، بيش از ديگران صدق مي كند؛ لذا نام آوا، از برجسته ترين ابزارهاي شعريِ اوست كه در دريافتِ متن به خواننده كمك شاياني مي كند. بنيان نظري اين تحقيق، برپـايه نـظـريات اتويسپرسن و ديگر زبان شناساني ست كه به آراء شان در اين زمينه، در كتاب فرهنگ نام آوايي فارسي به اجمال اشاره رفته است. زبان شناساني چون اوتويسپرسن، هر لفظي را كه ميان لفظ و معناي آن رابطه اي طبيعي و ذاتي وجود داشته باشد، نام آوا مي نامند.

Language is a mental system which appears as an instrument or phonetic structure and its main role is communication and transmission of idea among people. Using different language rules and disciplines and making different types of words، people try to communicate with each other in different contexts. Therefore، obviously، language is not separated from people’s life and activities. In fact، language accompanies people from the beginning to the end of their life. The present study is about the use of onomatopoeia in Sepehri’s Hasht Ketab. The results show that Sepehri، uses onomatopoeia abundantly in his poetic language، and it helps the reader to understand his text better. The theoretical basis for this study is the views of the Danish linguist، Otto Jespersen and others referred to in the book A Glossary of Persian Onomatopoeia. These people name as onomatopoeia any word between whose sound and meaning there is a natural relationship