تحليلي تاريخي پيرامون شاعران و مداحانِ دربار قراختاييان كرمان

An Analysis regarding Court Poets and Panegyrists of Qara-Khitai Dynasty in Kerman

دوام هشتاد ساله قراختاييان در كرمان، (بين سالهاي 619 تا 704 ه.ق) با درايت و كارداني سلاطين و ملكه هايي همچون بُراق حاجب، سلطان ركن الدين، عصمه الدنيا و الدين قتلغ تركان (تركان خاتون) و صفوه الدنيا و الدين پادشاه خاتون، زمينه هاي اقتدار سياسي، رونق اقتصادي و اعتلاي فرهنگي اين سرزمين را فراهم ساخت. اين اقتدار سياسي و رونق اقتصادي، آرامش و امنيت را در سرتاسر قلمرو قراختاييان كرمان، حكفرما ساخته و موجبات سفر بسياري از علما، ادبا و شعرا به دربار حكام قراختايي را فراهم نمود. امري كه نوشتار حاضر با استفاده از روش توصيفي- تحليلي به دنبال اثبات آن است. يافته هاي پژوهش بر اين نكته تاكيد دارند كه تلاش حكمرانان و شاهزادگان كاردانِ قراختايي جهت برقراري امنيت، آرامش و رفاه مردمان قلمرو خود از يكسو و عشق و علاقه مندي آنان به زبان فارسي و حتي سروده شدن اشعاري به قند پارسي توسط برخي از اين افراد، از سوي ديگر، نقشي چشمگير و غير قابل انكار در اعتلاي جايگاه زبان و شعر فارسي در دربار و قلمرو دولت مذكور داشت. تا به حدي كه پاي شاعراني همچون امامي هروي، عماد لر و مجد همگر را از زادگاهشان به قلمرو و دربار قراختاييان كرمان كشانيد.

Due to the tactfulness of such kings and queens as Boragh Hajeb، King Roknodin، Esmat-o-Donya …، the continuance of more than 80 years of rule of the Qara-Khitai Dynasty in Kerman (619-704 AH) set the ground for political، economic، and cultural prosperity of this land. Political sovereignty and economic prosperity spread peace and security in Kerman and led to the immigration of many scientists and men of letters to the court of Qara-Khitai dynasty. The results of the present study indicate that the attempts of Qara-Khitai rulers to settle peace، security، and prosperity of the people on the one hand، and their love of Persian language and even the composition of poems in Persian by some of them on the other played an important role in the elevation of Persian language and poetry in their court to the extent that poets such as Emami Heravi، Emad Lor، and Majd Hamgar left their homeland for the Qara-Khitai court