كاربست سلاح نفت در جنگ هاي اعراب و اسرائيل و پيامدهاي آن

The Application of the Oil Weapon in the Arab-Israeli Conflicts and its Consequences

جنگ‌هاي اعراب و اسرائيل در خاورميانه تاثيرات متفاوت و گوناگون و همچنين آثار منطقه‌اي و جهاني داشته است كه در اين ميان استفاده از نفت بعنوان سلاح از سوي اعراب براي شكست اسرائيل در چندين مرحله به كار گرفته شد و همين امر اين منازعه منطقه‌اي را به بحراني جهاني در دهه 1970 تبديل كرد؛ نوشتار حاضر با روش تاريخي - تحليلي در پي آن است تا ضمن پيگيري روندها و عواملي كه منجر به كاربست نفت بعنوان سلاح شد، دستاوردهاي اين سياست را نيز مورد مداقه قرار داده و پيامدهاي آن را در حوزه سياستگذاري نفت تبيين نمايد. بر اساس يافته هاي پژوهش حاضر استفاده از سلاح نفت در كوتاه مدت اگرچه موجب نارضايتي دنياي غرب بعنوان كشورهاي حامي اسرائيل شد ولي در نهايت به دليل وابستگي كشورهاي عربي به درآمدهاي نفت از يك سو و عدم اتحاد و وحدت رويه در ميان اين كشور از ديگر سو و همچنين سياست كشورهايي چون آمريكا موجب شد تا اين سلاح كارايي خود را از دست بدهد و به همين دليل پس از تجريه آخرين جنگ اعراب و اسرائيل و درس‌هاي ناشي از آن غرب هيچگاه با چالش سلاح نفت روبرو نشد و حتي توانست با بكارگيري ابزارهايي، سياستگذاري در حوزه نفت را نيز تحت تاثير منافع خود قرار دهد.

Israeli-Arab wars in the Middle East, has had different effects on regional and global matters. The use of oil as a weapon, in several stages of the war, was applied by Arabs to defeat Israel. This policy made a regional conflict to a global crisis in 1970s. This study is going to track trends and factors that led to the application of oil as a weapon, based on a historical analysis, and then, survey the achievements of this policy and examine its consequences in the field of oil policy. According to the findings of this research, although using oil as a weapon caused dissatisfaction of the West as supporters of Israel in the short term, in the long run the oil weapon lost its efficiency due to the dependence of Arab countries on oil revenues on the one hand and the lack of solidarity and unity among them on the other as well as policies of countries such as USA. Therefore, after the last experience of Arab-Israeli war and its aftermath, the West was never challenged by oil weapons. They were even able to manipulate and to make policies in the field of oil in their interests