كليدواژه :
مدل تاپسيس , حوضه شاهرود - بسطام , مكانيابي , فرآيند تحليل سلسله مراتبي , مواد زائد جامد
چكيده فارسي :
پسماندهاي جامد شهري برآيند طبيعي فعاليت هاي انساني مي باشد و اگر براي اين مشكل يك سيستم مديريتي مناسب اتخاذ نگردد، ممكن است منجر به آلودگي محيطي و به خطر انداختن سلامت انسان ها گردد. در اين پژوهش مناسب ترين مكان هاي انتخابي به منظور دفن پسماند در حوضه شاهرود - بسطام به عنوان منطقه مطالعاتي با استفاده از ادغام سيستم اطلاعات جغرافيايي و روش هاي تصميم گيري چند معياره مشخص گرديد. بدين منظور 12 پارامتر موثر شامل طبقات ارتفاعي، تراكم آبراهه، تراكم گسل، تراكم سكونتگاهي، فاصله از جاده، انحناي سطح، ليتولوژي، شيب، دما، نوع خاك، كاربري اراضي و فاصله از مناطق حفاظت شده در محيط نرم افزار ArcGIS 10.1 تهيه گرديد و يكي از روش هاي تصميم گيري چند معياره شامل تكنيك اولويت بندي بوسيله شباهت به راه حل ايده آل (TOPSIS) براي انتخاب مكان مناسب دفن پسماند اجرا گرديد. براي تعيين وزن پارامترها از روش فرآيند تحليل سلسله مراتبي كارشناسي استفاده گرديد. معيارهاي سنگ شناسي، كاربري اراضي و شيب به ترتيب با كسب (0/24، 0/18، 0/14) امتياز بيشترين تاثير را در مكان گزيني دفن پسماند داشته اند. نتايج پژوهش نشان داد كه پهنه دو به دليل تراكم پايين آبراهه و گسل، فاصله مناسب از مناطق حفاظت شده، شيب، توپوگرافي و ليتولوژي مناسب كمترين فاصله اقليدسي را با ايده آل مثبت (0/026)، بيشترين فاصله اقليدسي را با ايده آل منفي (0/228) و كمترين فاصله نسبي را با راه حل ايده آل (0/894) بدست آورده است، در نتيجه بيشترين وزن و بالاترين ارجحيت را براي دفن پسماند به خود اختصاص داده است. نتايج حاصل از اين تحقيق در رويكرد مديريت سيستمي مناطق شهري مي تواند مفيد باشد.
چكيده لاتين :
Municipal solid waste (MSW) is the natural result of human activities. If an appropriate management system do not use to this problem, it may lead to environmental pollution and jeopardize the human health. Landfill site selection in urban areas is a critical issue due to its huge impact on the economy, ecology, and the environmental health. Therefore, numerous criteria must be considered and the selection process is a complicated since it has to integrate social, environmental and technical parameters. In this study, the most suitable candidate sites for locating landfill in Shahrood-Bastam watershed, as a case study area are determined by using an integration of the Geographical Information System (GIS) and Multi Criteria Decision Making (MCDM) methods. For this purpose, 12 data layers including Elevation, Stream density, Fault density, Habituate density, distance to road, plan curvature, lithology, slope, Temperature, soil, land use and distance to protected area extracted with Arc GIS 10.1 are prepared and one of MCDM methods which is Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution (TOPSIS) is implemented. For determination of criteria weight, analytic hierarchy process was used. Lithology, land use and slope criteria with the highest score (0.24, 0.18, and 0.14) had the greatest impact on landfilling. The results showed that, zone 2 for the reason of low fault and drainage density, suitable distance of Urban areas, appropriate slope, topography and lithology has obtained the lowest Euclidean distance from ideal positive (0.026), the highest Euclidean distance from ideal negative (0.228), and the lowest relative distance from the ideal solution (0.894), as a result, The greatest weight and highest priority is allocated for landfill. The results of this research will be fruitful in systemic management approach of urban regions
