بررسي اثر محافظتي ويتامين C بر شكستگي DNA در سلول‌هاي آبشش و كبد ماهي قزل‌آلاي رنگين‌كمان (Oncorhynchus mykiss) در مواجهه با غلظت‌هاي مختلف نانو ذره اكسيد روي (ZnO)

(The Protective effect of vitamin C on DNA breakage of gills and liver cells in Rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) exposed to different concentrations of zinc oxide nanoparticles (ZnO

اين مطالعه به بررسي اثر آلاينده نو ظهور نانو ذره اكسيد روي (ZnO) بر روي بافت كبد و آبشش ماهي قزل ­آلاي رنگين ­كمان (Oncorhynchus mykiss) و به دنبال آن بررسي اثر ايمني ويتامين C بر شكستگي DNA پس از اعمال نانو ذره پرداخته است. براي اين منظور از تركيب سطوح مختلف نانوذره روي (0، 40 و 80 ميلي­ گرم در ليتر) و ويتامين C و (0، 400 و 800 ميلي گرم در كيلوگرم) استفاده شد (9 تيمار هر يك با سه تكرار) و ماهيان با ميانگين وزني 10±170 گرم به مدت 10 روز تحت تيمار با جيره‌هاي آزمايشي قرار گرفتند. نمونه­ گيري در روزهاي پنجم و دهم آزمايش از بافت كبد و آبشش صورت گرفت. نمونه­ هاي مورد نظر پس از جداسازي در ميكروتيوپ­ هاي حاوي الكل %96 نگهداري شدند. استخراج DNA به روش شكستگي DNA با الكتروفورز انجام گرفت، سپس با ژل الكتروفورز اجرا شد و در پايان با دستگاه ژل‌ داك عكس‌برداري شد. درصد شكستگي DNA با استفاده از ميانگين وزني تعيين شد. بر طبق نتايج، اثر غلظت ZnO و ويتامين C و اثر متقابل زمان غلظت بر روي سطح آسيب DNA در بافت كبد و آبشش بين تيمارهاي مختلف كاملا معني ­دار بود. بيشترين آسيب در بافت كبد و آبشش در غلظت 80 ميلي­گرم بر ليتر نانوذره اكسيد روي در روز پنجم مشاهده شد. همچنين در هر دو بافت در روز دهم ميزان شكستگي DNA كاهش يافت. به علاوه، حضور ويتامين C موجب كاهش شكستگي DNA شد.

This study was to evaluate the effect of emerging pollutant nanoparticles of zinc oxide (ZnO) and safety effects of vitamin C on the DNA breakage in the liver and gill cells of rainbow trout (Oncorhynchus mykiss). Fish were exposed to nanoparticles on three levels (0, 40 and 80 mg/L) and three levels of vitamin C (0, 400 and 800 mg/Kg) in 9 treatments with 3 replications. Fish with average weight 170 ± 10 gr were treated in 10 days. Liver and gill tissues were sampled in the fifth and tenth days at summer 2015. After the isolation, target samples were stored in microtubes contain alcohol 96%. DNA extraction was run with gel electrophoresis. At the end of the test, it was photographed with Gel-doc. Breakage of DNA was determined using the weighted average. According to the results, in liver and gill, the effect of zinc oxide nanoparticle, vitamin C and interaction with time-concentration were quite significant on the level of DNA damage. Most damages on liver and gill tissues in 80 mg/L of zinc oxide nanoparticles were on the 5th day. Also in both tissues, DNA breakage rate was on the 10th day. However, vitamin C has reduced DNA breakage.