تاثيرگذاري گياهان كود سبز و منابع مختلف نيتروژن بر علف هاي هرز و خصوصيات رشدي كلزا

The effect of different green manure crops and nitrogen sources on weed biomass and some growth characteristics of canola

به منظور بررسي تاثير گياهان كود سبز و منابع مختلف نيتروژن بر روي برخي از خصوصيات رشدي و وزن خشك علف هاي كلزا در سال زراعي 93-1392 آزمايشي در مزرعه پژوهشي دانشكده كشاورزي دانشگاه شهيد چمران اهواز انجام شد. آزمايش به صورت كرت هاي يك بار خرد شده در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار اجرا شد. تيمار هاي آزمايشي شامل گياهان كود سبز در پنج سطح (آيش ، ارزن، ماش، جو و كشت مخلوط ماش و ارزن) به عنوان فاكتور اصلي و منابع مختلف نيتروژن در سه سطح (صفر، 100% نيتروژن شيميايي و 50% نيتروژن شيميايي+ كود بيولوژيك نيتروكسين(تلفيقي)) به عنوان فاكتور فرعي بود. به منظور تعيين شاخص سطح برگ و وزن خشك علف هاي هرز مزرعه كلزا، سه مرحله نمونه برداري در 50، 100 و 150 روز پس از كاشت كلزا صورت گرفت. نتايج نشان داد كه بيش ترين عملكرد دانه (4467/2 كيلوگرم در هكتار) از كشت كود سبز ماش و 50% نيتروژن شيميايي+ نيتروكسين و كمترين عملكرد دانه (1434/2 كيلوگرم در هكتار) از تيمار شاهد (عدم كاربرد كود سبز و نيتروژن) حاصل شد. هم چنين بالاترين عملكرد بيولوژك (10401/5 كيلوگرم در هكتار) از تيمار كود سبز مخلوط ماش و ارزن در تركيب با كاربرد 50 درصد نيتروژن شيميايي+ تلقيح بذور با نيتروكسين و كمترين عملكرد بيولوژيك(3875 كيلوگرم در هكتار) از تيمار شاهد به دست آمد. بيش ترين ميزان شاخص سطح برگ كلزا در مرحله ي گلدهي (100 روز پس از كاشت) به ميزان (51/4) در تيمار كود سبز ماش و تيمار تلفيقي كود نيتروژن و كمترين ميزان شاخص سطح برگ به ميزان (0/03) در نمونه برداري 150 روز بعد از كاشت در تيمار عدم كاربرد كود سبز و نيتروژن مشاهده شد. بيش ترين وزن خشك علف هاي هرز در تيمار آيش و عدم كاربرد كود نيتروژن (150/33 گرم در متر مربع) در مرحله ي اول نمونه برداري و كمترين وزن خشك علف هاي هرز (23/34 گرم در متر مربع) در مرحله ي سوم نمونه برداري از تيمار مخلوط ماش و ارزن و تيمار تلفيقي نيتروژن حاصل شد. نتايج حاصل از آزمايش نشان داد كاربرد گياهان كود سبز در تركيب با كودهاي بيولوژيك و شيميايي منجر به بهبود رشد و عملكرد كلزا و كاهش وزن خشك علف هاي هرز شد. كاربرد گياهان كود سبز از طريق كاهش رشد و جوانه زني علف هاي هرز در ابتداي رشد كلزا و فراهمي عناصر غذايي براي كلزا با كاربرد كود بيولوژيك نيتروكسين و عدم دسترسي به منابع براي علف هاي هرز، بر رشد و توسعه ي كلزا موثر بوده و بهبود رشد را حاصل كرده است. در مجموع نتايج حاصل از آزمايش نشان داد كاربرد گياهان كود سبز در تركيب با كودهاي بيولوژيك و شيميايي منجر به كاهش مصرف كودهاي شيميايي و همچنين بهبود رشد و عملكرد كلزا، افزايش ميزان سطح برگ و در نتيجه كاهش وزن خشك علف هاي هرز مزرعه كلزا گرديد.

In order to study the effect of different green manure crops and nitrogen sources on some growth characteristics of canola and weed biomass,a field experiment was conducted in experimental farm of Agricultural Faculty of ShahidChamran University of Ahvaz at 2013-2014 growing season. Experimental design was split plot on randomized complete block design (RCBD) with three replications. Main plot was different green manure crops including Millet, Barley, mungbean, intercropping of millet and mung bean and fallow (without green manure application) and subplot were different nitrogen sources at three levels includes (no nitrogen fertilizer(Control),50 % chemical nitrogen + biological nitrogen fertilizer(Nitroxin) and 100 % chemical nitrogen). In order to assessment of canola leaf area index and weed biomass, three sampling date(50,100 and 150 days after sowing) were determined. The result showed that the highest grain yield (4467.2 kg/ha) was related to mungbean and 50 % chemical nitrogen + biological nitrogen fertilizer (Nitroxin) and the lowest (1434.2 kg/ha) was obtained at no nitrogen fertilizer and green manure treatment (control).Also, the highest biological yield (10401/5kg/ha) was revealed at mungbean millet intercropping and 50 % chemical nitrogen + biological nitrogen fertilizer (Nitroxin). The lowest biological yield(3875kg/ha) was obtained at control treatment. control treatment and the highest oil yield (1795/45 kg/ha) was obtained at 50 % chemical nitrogen + biological nitrogen fertilizer (Nitroxin). The 50 % chemical nitrogen + biological nitrogen fertilizer (Nitroxin) and the intercropping of millet and mung bean had the highestyield components. Also the results showed that the highest canola leaf area index(LAI) (4.51) was at 150 days after planting and 50 % chemical nitrogen + biological nitrogen fertilizer (Nitroxin) and the lowest (0/03) was obtained at 150 days after planting and control treatments. The weed results showed that the highest weed biomass (150.33 gr/m2) was obtained at the first sampling date, fallow and no nitrogen application and the lowest(23.34 gr/m2) was related to the third sampling date, The 50 % chemical nitrogen + biological nitrogen fertilizer (Nitroxin) and the intercropping of millet and mung bean. The results of this research showed that the green manure plants with chemical and biological fertilizers caused to canola growth improvement and decreased the weed biomass.Totally the results of this research showed that application of green manure in combination with biological fertilizer and chemical fertilizer could be reduced the chemical fertilizer and also improvement of canola growth , increased in leaf Area Index. it concluded that decreased the weed dry weight.