بررسي و مقايسه ديدگاه دبيران و دانش‌آموزان دبيرستان‌هاي شهر اهواز درباره ضرورت وجود كتابخانه‌هاي آموزشگاهي و كتابدار متخصص

An Investigation and Comparison of High-School Teachers and Students of Ahvaz Viewpoints on the Necessity of School Libraries and Librarians

هدف: هدف مقاله حاضر، مقايسۀ ديدگاه دبيران و دانش‌آموزان دبيرستان‌هاي شهر اهواز دربارۀ ضرورت وجود كتابخانه‌هاي آموزشگاهي و كتابدار متخصص، هدف اصلي اين پژوهش است.روش: پژوهش حاضر از نوع توصيفي ـ تحليلي است كه به روش پيمايشي انجام گرفته و جامعۀ آماري آن، تمامي دبيران و دانش‌آموزان دبيرستان‌هاي شهر اهواز در سال تحصيلي 92–1391 را شامل مي‌شود. ابزار گردآوري داده‌ها پرسشنامه محقق‌ساخته بود و براي تحليل داده‌ها از آزمون تي و تحليل واريانس استفاده شد. در اين پژوهش ديدگاه دبيران و دانش‌آموزان اهواز دربارۀ مؤلفه‌‌هاي ضرورت وجود كتابخانه‌هاي آموزشگاهي، ضرورت وجود كتابدار متخصص در كتابخانه‌هاي آموزشگاهي، ميزان ارتباط برنامه‌هاي درسي دانش‌آموزان با كتابخانه و خدمات آن جهت ايجاد انگيزه استفاده از منابع و خدمات كتابخانۀ‌ مدرسه و ميزان توانايي«كتاب‌ياران» در پاسخگويي به نيازهاي اطلاعاتي دبيران و دانش‌آموزان مورد بررسي قرار گرفت. يافته‌ها: نتايج حاصل نشان داد كه دبيران و دانش‌آموزان وجود كتابخانه و كتابدار متخصص در مدرسه را لازم مي‌دانند. دبيران توانايي كتاب‌ياران را در حد متوسط و دانش‌آموزان در حد نامطلوب ارزيابي كردند. بين ديدگاه دبيران و دانش‌آموزان در مؤلفه‌هاي ضرورت وجود كتابخانه‌هاي آموزشگاهي، ارتباط برنامه‌هاي درسي دانش‌آموزان با منابع كتابخانه جهت ايجاد انگيزه براي استفاده كتابخانۀ مدرسه و ميزان توانايي كتاب‌ياران در پاسخگويي به نيازهاي اطلاعاتي آن‌ها تفاوت معناداري وجود داشت به‎طوريكه در همه موارد فوق، نظرات معلمان ميانگين بالاتري داشت كه از نظر آماري نيز معني‌دار بود.اصالت/ ارزش: ارزش مقاله حاضر در نشان‌دادن اَبعاد اهميت كتابخانه‌هاي آموزشگاهي و تصور دبيران در باب توانايي‌هايي كتاب‌ياران براي مديريت و هدايت كتابخانه است، به‌طوري‌كه هرچند ضرورت وجود كتابدار را در حد مطلوب مي‌دانند اما گويا با متوسط ارزيابي‌كردن توان كتاب‌ياران، مشكل قابل توجهي را متوجه كتابخانه‌هاي آموزشگاهي نمي‎دانند.

Purpose: The purpose of the research is to compare the viewpoints of Ahvaz high-school teachers and students about the necessity of existence of school libraries and professional librarians, to determine the position of libraries in the education system .Methodology: Present research is a survey and the research population includes all the teachers and high school students of Ahvaz city in the academic year 1391-92. The data gathering tool was a researcher-made questionnaire and t-test and analysis mean scores were applied. In this study, subscales consisted of necessity of existence of school libraries, necessity of existence of professional librarians, the curriculum relevance to school library resources and services, and the amount of "ketabyar" ability in answering the information needs of teachers and students were examined.Findings: The results showed that students and teachers are persistent for the necessity of school library. It seems that Students were suspicious about abilities of “Ketabyar” (a master student as librarian) in handling school library. Also, The results showed that there were significant differences among teachers and students' viewpoints in subscales of necessity of existence of school libraries, the curriculum relevance to school library resources and services, and the amount of "ketabyar" ability in answering student’s information needs. Originality/value: this research is valuable in showing the necessity of school library and librarian in Iran and the fact that “Ketabyar” as librarian is unreliable. Iranian schools nowadays approximately don’t have good conditioned school libraries and the ministry of education has banned employment of educated librarians for handling school libraries.