طراحي و آزمون الگويي از پيشايندهاي علائم بدريخت انگاري بدني در دانشجويان

Designing and Testing Model of the Antecedents of Body Dysmorphic Symptoms in Students

مقدمه: هدف از پژوهش حاضر، طراحي و آزمون الگويي از پيشايندهاي علائم بدريخت انگاري بدني در دانشجويان كارشناسي بود. در الگوي پيشنهادي پژوهش، متغيرهاي استفاده از رسانه، دروني سازي الگوهاي رسانه، حساسيت به طرد مبتني بر ظاهر، كمال گرايي ظاهري و باورهاي ناكارآمد درمورد ظاهر به عنوان متغيرهاي پيشايند، و متغيرهاي نگراني از بدشكلي بدني، اضطراب اجتماعي مربوط به ظاهر، كناره گيري اجتماعي و رفتارهاي جبراني براي زيبايي و تناسب اندام (استفاده از لوازم آرايشي، جراحي زيبايي و تلاش براي تناسب اندام) به عنوان علائم بدريخت انگاري درنظر گرفته شد. روش: طرح پژوهش حاضر از نوع همبستگي و از طريق الگويابي معادلات ساختاري (SEM) بود. تعداد 540 نفر، شامل 337 زن و 203 مرد، با استفاده از روش نمونه گيري چندمرحله اي تصادفي از بين دانشجويان كارشناسي دانشگاه شهيد چمران اهواز انتخاب شدند و به هشت مقياس پژوهش پاسخ دادند. براي آزمودن الگوي پيشنهادي پژوهش، از روش الگويابي معادلات ساختاري، با تبعيت از رويكرد دو مرحله اي اندرسون و گربينگ (1988)، استفاده شد. همچنين، براي بررسي معناداري اثرات غيرمستقيم موجود در الگوي پژوهش، روش بوت استراپ به كار گرفته شد. يافته ها: نتايج تحليل ها نشان داد كه شاخص هاي برازش براي الگوي پژوهش در دامنه قابل قبولي قرار دارند؛ با اين حال، با انجام برخي اصلاحات، الگو به برازش مطلوب تري دست يافت. همچنين، اين نتايج نشان داد كه همه مسيرهاي مستقيم در الگوي پژوهش (به جز مسير استفاده از رسانه به كمال گرايي ظاهري و حساسيت به طرد مبتني بر ظاهر) معنادار است. نتايج حاصل از روش بوت استراپ نيز نشان داد كه همه مسيرهاي غيرمستقيم الگو معنادار است. نتيجه گيري: به طوركلي نتايج حاصل از پژوهش حاضر نحوه شكل گيري علائم بدريخت انگاري، به خصوص رفتارهاي جبراني براي زيبايي و تناسب اندام، را ازطريق تاثيرات رسانه و متغيرهاي شناختي و شخصيتي را در يك نمونه ايراني نشان مي دهد. همچنين، اين نتايج در بافت نظري و تجربي تبيين شد و تلويحات نظري و كاربردي آن ارائه شد.

Introduction: The purpose of this study was designing and testing a model of antecedents of body dysmorphic symptoms in undergraduate studentsof Shahid Chamran University of Ahvaz. In the research's proposed model, media consumption, internalization of media models, appearance-based rejection sensitivity, appearance perfectionism and dysfunctional beliefs about appearance considered as antecedent variables, and body image concern, social anxiety about appearance, social withdrawal and compensatory behaviors for beauty and fitness (use of cosmetics, cosmetic surgery and efforts for fitness) were symptoms of body dysmorphic. Method: This study’s research design was correlational, through structural equation modeling (SEM). 542 undergraduate studentsof Shahid Chamran University of Ahvaz (337 women and 203 men) was selected by using multistage random sampling method and completed eight scales of present study. The structural modeling analysis, with application of Anderson & Gerbing's two-step approach was used to test the proposed model. Also, bootstrapping method was used to evaluate indirect effects in the model. Results: Results showed that the fit indices for the proposed model are in the acceptable range; however, by imposing some modifications, the model achieves better fitness. Also, the results showed that all direct paths (except paths of media to appearance-based rejection sensitivity and perfectionism physical) are significant. As well, results of bootstrapping method showed that all indirect paths of the model are significant. Conclusion: In general, results of present study showed formation of dysmorphic symptoms, especially compensational behaviors for beauty and fitness, through media effects, cognitive and personality variables in an Iranian sample. Also, these results in a theoretical and experimental tissue were explained and their theoretical and practical implications were presented.