اثرات سطوح مختلف ويتامين E بر صفات عملكردي و توليد مثلي كلني‌هاي زنبور‌عسل ايراني(Apis mellifera meda)

The effects of different levels of vitamin E on Performance and reproductive traits of Iranian honeybee (Apis mellifera meda) colonies

نقش ويتامين‌ها در تغذيه زنبور‌‌عسل به ويژه در مواقعي‌كه تغذيه كمكي با شكر يا جايگزين گرده مطرح مي‌گردد اهميت دارد. در اين آزمايش اثر تغذيه ويتامين E بر افزايش ميزان تخمريزي ملكه، پرورش نوزادان، جمعيت كلني، افزايش توليد عسل و زمستان‌گذراني كلني‌هاي زنبور‌عسل ايراني مورد بررسي قرار گرفت، به همين منظور آزمايشي سه مرحله‌اي در قالب طرح كاملا تصادفي با چهار تيمار و چهار تكرار انجام گرفت. در اين آزمايش كلني‌هاي استفاده شده از نظر جمعيت و ملكه همسن، يكسان سازي شدند. تيمارهاي آزمايشي شامل گروه شاهد ‌(تغذيه با شربت شكر) و شربت شكر مكمل­سازي شده با سه سطح ويتامين (20 ، 30 و 40 ppm) بودند. مرحله اول آزمايش در ارديبهشت ماه‌ (زمان وفور گرده) مرحله دوم در مرداد ماه‌ (زمان نقصان گرده) و مرحله سوم در اواخر بهمن‌ (زمان عدم وجود گرده) انجام گرفت. در هر مرحله كلني‌ها چهار بار‌ (هر پنج روز يكبار) و هر بار با يك ليتر شربت شكر تغذيه شدند. داده‌هاي جمع‌آوري شده با استفاده از نرم افزار SAS مورد تجزيه و تحليل آماري قرار گرفتند. نتايج حاصل از آناليز آماري نشان مي‌دهد كه بين تيمارها‌ (سطوح مختلف ويتامينE ) از لحاظ ميزان تخمريزي و جمعيت تفاوت معني‌داري در سطح 5 درصد وجود دارد ‌(P < 0.05). با توجه به نتايج به دست آمده مي‌توان نتيجه گرفت كه تغذيه كلني‌ها با ويتامين E (در سطح 30 ppm در هر ليتر شربت) سبب افزايش ميزان تخمريزي، رشد جمعيت و افزايش ميزان عسل و زمستان‌گذراني شده است.

Vitamins constitute an important subject in honey bee nutrition and are necessary for brood development. Vitamin E is one of the most essential vitamins for the majority of herbivorous insects such as honey bee, and plays an important role in its life. This experiment was conducted to determine the effects of its various level of vitamin E on population size, honey production and best stability winter in honey bee colonies in 3 step experimental in Animal Science Research Institute of Iran, Karaj Honey Bee fraction were studied. In this experiment after making the uniform colonies in spring for population, brood area and food accumulation. Equalization of colonies for stored honey and stored pollen were repeated in spring. In late April four concentrations of vitamin E in sugar syrup (20, 30 and 40ppm) were given to colonies in a Complete Randomized Design with 4 treatments and 4 replication, Adult population and honey production were evaluated and obtained data have been analyzed by SAS software, PROC ANOVA and were grouped by Duncan’s test. Experiment first step on April (abound pollen), second step on July (deficiency pollen) and third step on January (absence pollen) completed. In first step for measurement same population during 30 days, feeding of colonies was carried out every 5 days and received one liter of syrup in each time, second step for measurement honey production and third step for same stability winter. Obtained results showed a significant difference in honey production (P < 0.05) and significantly different on adult population (P < 0.05). Although adult population did differ significantly among treatments and the results showed that the colonies fed with various levels of this vitamin, especially 30 PPM level, had high population in comparison with other colonies. Population average was significantly correlated with Honey production. Honey production was affected significantly by vitamin E 30 ppm. According to the results we can say if the proper levels of vitamin E supplemented in honeybee nutrition can increase queen laying and population.