كاربرد مدل تلفيقي AHP/FUZZY در مكان‌يابي عرصه‌هاي مناسب پخش سيلاب جهت تغذيه مصنوعي (مطالعه موردي: دشت بوشكان – استان بوشهر)

(Site Selection for Suitable Flood SpreadingAnd Artificial Feeding through Hybrid, AHP-Fuzzy Model Case Study: (Bushkan Plain, Bushehr Province

امروزه تخليه آب­ هاي زيرزميني و عدم جايگزين شدن اين منابع يكي از بزرگ­ترين مشكلاتي است كه جوامع بشري با آن روبرو هستند. در دشت بوشكان استفاده گسترده از زمين­ هاي كشاورزي باعث افت سطح آب زيرزميني شده است. يكي از راه كارهاي مناسب براي كاهش اين بحران، تغذيه مصنوعي آب­ هاي زيرزميني است. بدين منظور مهم­ترين قدم در طرح پخش سيلاب، مكان­ يابي مناطق مستعد براي پخش آب و نفوذ دادن آن به داخل سفره­ هاي آب زيرزميني است. در اين تحقيق نيز از تلفيق روش­هاي AHP و فازي در سيستم اطلاعات جغرافيايي (GIS) و از 8 پارامتر شيب، ضخامت آبرفت، هدايت الكتريكي، زمين­ شناسي، كاربري اراضي، تراكم زهكشي، قابليت انتقال و ارتفاع استفاده شده است. لايه­ هاي مذكور در ابتدا فازي شدند و سپس با استفاده از روش تحليل سلسله­ مراتبي (AHP) و نرم افزار Expert Choice ارزش­ گذاري شده و سپس ارزش­ هاي به­ دست آمده در محيط ARC GIS 10/2 با استفاده ازRaster calculator در لايه­ هاي فازي شده ضرب و با دستور Fuzzy overlay لايه­ ها تلفيق و نقشه ­هاي نهايي تهيه شدند، نتايج حاصله نشان مي­دهد كه گاماي ۰/۹ بهترين همپوشاني را دارد و در نهايت گاماي بهينه به پنج طبقه كاملاً مناسب، مناسب، متوسط، نامناسب و كاملاً نامناسب در سطح دشت مشخص شد. كه ۷/۱۱ درصد از محدوده مورد مطالعه در كلاس كاملاً نامناسب و ۱۱/۱ درصد از محدوده در كلاس كاملاً مناسب قرار مي­گيرد. در قسمت جنوب غربي دشت، مراتع كم ­تراكم مكان­ هاي كاملاً مناسب جهت پخش سيلاب مي­باشند.

Nowadays, one of the main problems that the societies encounter is discharging of the ground waters and the lack of suitable substitution for that. In Bushkan Plain vast use of agricultural lands has caused a drop in groundwater level. One of the suitable solutions to reduce this crisis is artificial feeding of groundwaters. To this end, the most important step in the floodwater spreading plan is suitable zonation for water spreading and forcing the water to penetrate into underground water tables. In this study, a hybrid AHP-Fuzzy method in Geographic Information Systems (GIS) and 8 parameters of the slope, alluvium thickness, electrical conductivity, geology, land use, drainage density, conductivity and altitude are used. First, these layers were converted to Fuzzy and then were evaluated using Analytical Hierarchy Process (AHP) and Expert Choice software. The values achieved in ARC GIS 10/2 on fuzzy layer were multiplied to Fuzzified layers by using Raster calculator and were combined with Fuzzy overlay command and the final maps were then prepared. The results show that gamma value of 0/9 has the best overlapping and eventually, the optimal gamma was found on 5 classes as high improper, improper, average, proper and high proper in the plain. 7/11 percent of the study area was calculated within high improper class, and 11/1 percent of the study area belonged to the high proper class. The southwestern parts of the plain, where pasturage density is low, are the best areas for flood spreading.