بررسي تاثير كاربرد شيوه هاي تغيير نگرش و رفتار مصرف كنندگان انرژي الكتريكي شمال شهر تهران

Effect of ways of changing attitudes and consuming behavior of electric energy among residents in north of Tehran

مقدمه: با توجه به بالاتر بودن ميزان مصرف انرژي از ميانگين جهاني در ايران، لزوم شناسايي روش هاي موثر در اصلاح الگوي رفتاري مصرف كنندگان انرژي احساس مي شود. بنابراين، هدف از پژوهش حاضر شناسايي اثربخشي روش هاي مرسوم، بر تغيير نگرش و رفتار مصرف كنندگان انرژي الكتريكي در كلان شهر تهران مي باشد. روش: به منظور آزمون فرضيه هاي اين پژوهش آزمايشي، يك مجتمع مسكوني 80 واحدي به صورت تصادفي در شمال شهر تهران انتخاب و چهار بلوك 20 واحدي اين مجتمع به صورت تصادفي به چهار گروه رفتاري، شناختي، تركيبي و كنترل تقسيم شدند. اثر متغيرهاي مستقل اعمال شده از طريق تحليل داده هاي به دست آمده از پرسشنامه نگرش سنج محقق ساخته و داده هاي مصرف قرائت شده از كنتورهاي برق محاسبه شد. يافته ها: يافته ها بيانگر آن بود كه نگرش گروه هاي شناختي و تركيبي پس از اعمال متغيرهاي مستقل نسبت به پيش آزمون تفاوت معني داري دارد و اين تفاوت تنها در حوزه شناختي نگرش بوده و حوزه هاي رفتاري و عاطفي نگرش داراي تفاوت معني داري نمي باشند. ميزان تغيير نگرش در گروه تركيبي بيشتر از گروه شناختي بود. نگرش گروه هاي رفتاري و گواه، تفاوت معني داري با پيش آزمون نداشت. در حوزه مصرف، ميزان مصرف هر چهار گروه نمونه پس از اعمال متغيرهاي مستقل، تفاوت معني داري با قبل از آن نداشت و پيگيري مصرف در دوره قرائت بعدي معادل دو ماه بعد نيز تفاوت معني داري در مصرف نشان نداد. نتيجه گيري: نتايج بيانگر آن است كه استفاده همزمان روش هاي رفتاري و شناختي بر تغيير نگرش مصرف كنندگان موثرتر از اعمال هر كدام به تنهايي بوده و روش هاي رفتاري به تنهايي تاثيري بر نگرش مصرف كننده نخواهد داشت. همچنين تغيير نگرش در مصرف كننده لزوماً منجر به تغيير رفتار نخواهد شد.

Introduction: Due to higher energy consumption in Iran than the global average, it seems necessary to study effective ways in order to modify behavioral patterns of energy consumers in the country. The purpose of this study is to identify the effectiveness of conventional methods on changing attitudes and behaviors of consumers of electrical energy in Tehran Metropolis. Method: In this experimental research, we selected an 80-unit residential complex in north of Tehran and divided randomly to four 20- units blocks as behavioral, cognitive, and combinatorial and control groups. The effect of performed independent Variables was measured by analyzing the data of attitude Assessment Questionnaire that has been made by the Researcher and recorded consumption of electricity. Results: Data analyses showed that after performing independent variables, the cognitive and combinational groups’ attitudes were significantly different from the pre-test. This difference was only in the cognitive field of attitude and there was no significant difference in behavioral and emotional fields of attitude. Change of attitude in the combinational group was significantly higher than cognitive group. Behavioral and control groups attitude was not significantly different from pre-test. At the consumption field there was no significant difference among the four groups consumption with pre-test, after offering Independent variables, and In pursuit of the next reading period equivalent to two months later showed no significant difference in consumption. Conclusion: The results indicate that simultaneous use of behavioral and cognitive techniques is more effective in changing consumer attitudes than measuring them separately in addition, Behavioral methods does not impact on consumers’ attitudes. Also changes in consumers’ attitudes do not necessarily lead to behavior changes.