"مايگان‌شناسيِ تطبيقي درداستان‌هاي شخصيت‌محورِ تائيس از آناتول فرانس و شيخ صنعان از عطار"

داستان شيخ صنعان يكي از برجسته ­­ترين روايات منظومه تمثيلي منطق­ الطير، شاهكار فريدالدين عطار نيشابوري شاعر، عارف و نويسنده قرن ششم و اوايل قرن هفتم هجري ايران است. پيش­ متن هايي از اين داستان موجود است كه قدمت آن را به قرون اول هجري و حتي به دوران يونان باستان مي­رساند. يكي از آن پيش‌متن‌ها افسانه تائيس، معشوق اسكندر مقدوني است كه به قرن چهارم ميلادي برمي ­گردد. اين داستان را آناتول فرانس، نويسنده برجسته اواخر قرن نوزدهم و اوايل قرن بيستم فرانسه، نيز با عنوان «تائيس» روايت كرده است. بنابراين هدف اين جُستار، مقايسه داستان شيخ صنعان و تائيس كه هر دو رواياتي از يك داستان واحد هستند، مي‌باشد. رويكرد مورد نظر براي اين مقايسه، مطالعۀ مايگان يا مايگان‌شناسي، از نوعِ بازنمايي ادبي شخصيت‌هاي اصلي و معروفِ افسانه‌اي است، رويكردي كه يكي از پربارترين و غني‌ترين حوزه‌هايِ پژوهش در عرصۀ ادبيات تطبيقي است. روش‌شناسيِ اين پژوهش نيز از حوزۀ دانش روايت‌شناسي به‌خصوص مبحث شخصيت‌پردازي و تجلي شخصيت بهره مي‌برد. زيرا از منظر روايت‌شناسي شخصيت، شيوه‌اي براي انتقال مضمون يا همان مايگان‌شناسي است. پرسش اصلي اين جستار عبارت است از اينكه كدام يك از بخش­هاي دو روايت را متفاوت از يكديگر مي‌يابيم؟ چرا؟ به ديگر سخن، طرز تلقي و برخورد هريك از نويسندگان با اين داستانِ واحد سبب ايجاد چه گشتارهايي در هريك از روايت‌ها مي‌شود؟