تغييرات كمي و كيفي اسانس Salvia limbata در شرايط رويشگاهي و زراعي

مريم گلي لبه­ دار (.C. A. Mey Salvia limbata) گياهي علفي، چند ساله و با اثرات اثبات شده دارويي از خانواده نعناعيان است. اين پژوهش با هدف مطالعه تغييرات كمّي و كيفي اسانس گونه مذكور در اثر كشت در محل­هاي جديد (كرج و ابهر) درمقايسه با رويشگاه طبيعي (سمنان) انجام پذيرفت. پيكر رويشي گياهان در زمان گلدهي جمع ­آوري شد و اسانس­ به روش تقطير با آب توسط دستگاه كلونجر استخراج گرديد. اسانس ­ها توسط كروماتوگرافي گازي (GC) و گاز كروماتوگراف متصل به طيف سنج جرمي(GS-MS) شناسايي شدند. كشت اين گونه در شرايط جديد سبب افزايش ميزان اسانس و تغيير كمي و كيفي اجزاء اسانس آن نسب به نمونه­ رويشگاهي شد. بازده اسانس در شرايط رويشگاهي و زراعي كرج و ابهر به ترتيب 0/23، 0/3 و 0/34 درصد وزني به وزني به دست آمد. تركيب­هاي عمده در اسانس نمونه رويشگاهي (1,8- cineole (18/98%)، &alpha-Pinene (11/91% و (&beta-mircene (9/69% بودند. دو تركيب اصلي اسانس گياهان كشت شده در كرج و ابهر &alpha-Pinene(به ترتيب 23/49%، 28/21%) و &beta-Pinene (به ترتيب 19/21%، 22/42%) شناسايي شد. در مجموع بيشترين ميزان مونوترپن­ هاي هيدروكربنه و كمترين ميزان مونوترپن­ هاي اكسيژن دار و سزكوئي­ ترپن­ها در اسانس گياه كشت شده در ابهر مشاهده گرديد.