ارتباط بين كاهش دماي محيط با ميزان كلروفيل و كارايي فتوسيستم II برگ گونه هاي شبدر

به منظور بررسي ارتباط بين كاهش دماي محيط با ميزان كلروفيل، كارايي فتوسيستم II و كارتنوئيد برگ گونه هاي شبدر، آزمايشي به صورت اسپليت پلات در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي شامل تاريخ كاشت به عنوان كرت اصلي در دو سطح (24 شهريور و 7 مهر)، و گونه‌هاي شبدر به عنوان كرت فرعي در 10 سطح (گونه شبدر ايراني 7 رقم، گونه شبدر برسيم يك رقم، گونه شبدر قرمز يك رقم و گونه شبدر لاكي يك رقم) با چهار تكرار در مزرعه پژوهشي موسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال وبذر كرج در سال‌ 91 -1390 اجرا شد. اندازه گيري صفات فيزيولوژيك گونه هاي شبدر در مرحله رشد روزتي در روزهايي كه دماي هوا زير صفر درجه سانتي گراد بود، اندازه گيري شد. نتايج نشان داد تنش دماهاي پايين باعث كاهش معني دار كلروفيل برگ در گونه هاي شبدر شد كه اين ميزان كاهش مي تواند به علت تاثير دماي پايين مزرعه باشد. از بين گونه هاي شبدر، گونه شبدر قرمز (رقم نسيم) از نظر كلروفيل داراي كمترين ميزان بود. همچنين تنش دماهاي پايين در مزرعه باعث كاهش بيشتر ميزان كلروفيل a نسبت به ميزان كلروفيل a+b، a/b و كلروفيل b شد. در زمان هاي وقوع تنش(S1، S2 و S3) در مزرعه ، عملكرد كوانتومي فتوسيستم دو (Fm /Fv) ارقام شبدر به ترتيب برابر 734/0، 788/0 و 555/0 بود كه اين بيانگر تاثير تنش دماهاي پايين بر پارامترFm /Fv مخصوصا در تنش S3 نسبت به بقيه تيمارها است. همچنين نتايج نشان داد كه در تنش دماهاي پايين، رقم نسيم (گونه شبدر قرمز) داراي عملكرد كوانتومي فتوسيستم دو (Fm/Fv) كمتري نسبت به بقيه ارقام است و تحت تاثير بيشتر تنش دماهاي پايين بود. به طور كلي استفاده از شاخص‌هاي Fm/Fv، ميزان كلروفيل و كارتنوئيد برگ براي ارزيابي و غربال مزرعه‌اي ارقام شبدر در شرايط تنش دماهاي پايين پيشنهاد مي‌شود.