بررسي گروه‌هاي مختلف سني ماندگار در روستاهاي در معرض ماسه (مطالعه موردي: شهرستان هيرمند، استان سيستان و بلوچستان)

On the Analysis of Persistent Different Age Groups in Villages Exposed Sand (Case Study Hirmand County, Sistan and Bluchestan Province)

مهاجرت و جابجايي مكاني انسان­ها، يكي از پديده ­هاي مهم جمعيتي است كه همواره مورد توجه انديشمندان علوم مختلف بوده است. ماندگاري روستاييان در روستاها و ساختار سني جمعيت نيز تابعي از عوامل مختلف از جمله؛ عوامل اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي و به خصوص طبيعي بوده كه خود عامل مهم تأثيرگذار بر مهاجرت­هاي روستا- شهري مي­باشد. ناحيه سيستان نيز با توجه به موقعيت خاص طبيعي و سياسي، همواره به عنوان مكان دافعه جمعيت، شاهد مهاجرت روستاييان به شهرها و ديگر نقاط كشور بوده است. با وجود شرايط سخت طبيعي برخي از گروه ­هاي سني حاضر به ترك زادگاه و محل سكونت خود نيستند و نسبت به آن احساس تعلق دارند. با اين ديدگاه هدف پژوهش حاضر بررسي گروه­هاي سني ماندگار در نواحي روستايي در معرض ماسه شهرستان هيرمند مي‌باشد. روش تحقيق مبتني بر بررسي منابع اسنادي، بررسي‌هاي ميداني و تكميل پرسش­نامه بوده است. داده­ها با استفاده از نرم افزار آماري SPSS تحليل شده ­اند. يافته­ ها نشان مي‌دهد بالاترين ميانگين ماندگاري مربوط به گروه سني 41 تا 50 سال و پس از آن 31 تا 40 سال مي­باشد. و كمترين ميانگين ماندگاري را گروه سني زير 20 سال و 21 تا 30 سال دارند. مي­توان چنين بيان نمود كه افراد 30 تا 50 سال كه در ميانه زندگي هستند، ماندگاري بيشتري نسبت به گروه سني جوانان دارند. همچنين از بين عوامل مؤثر بر ماندگاري روستاييان، عوامل اقتصادي از جمله؛ داشتن زمين كشاورزي بيشترين ميزان را به خود اختصاص داده است. از اين رو پيشنهاد مي­شود از طريق ارائه تسهيلات و وام­هاي كم بهره توسط دولت به كشاورزان، ايجاد فرصت ­هاي شغلي، ارائه تسهيلات مالي جهت بهسازي و ساخت مسكن امن و مناسب، تسهيلات رفاهي، آموزشي و بهداشتي، موجبات ماندگاري روستاييان در گروه­هاي سني مختلف در اين ناحيه فراهم گردد.

Immigration and human displacement is among important population phenomena that attracted scholars’ attention from various disciplines. Villagers’ staying in the villages and the age structure of the population is a function of various factors including economic, social, cultural and particularly natural factors which affect village to city immigration. Regarding its specific political and natural status, Sistan area as a population-repellent place has always seen immigration of villagers to the cities and other parts of the country. Despite harsh natural conditions, some of the age groups show no willingness to leave their hometown and residence and feel belonged to it. Having this in mid, the aim of the present research is to investigate age groups staying in rural areas of Hirmand County. The methodology used is based on documents, field studies and questionnaire filling. The data were analyzed using SPSS software. The results show that the highest mean of staying related to the age group 41-50 years, followed by 31-40 years; and the lowest mean of staying was for the age group below 20 years and 21-30 years. It can be claimed that people between the ages of 30 and 50 who are in the middle of their lives stay more than the youth age group. Besides, of the factors affecting villagers’ stay, economic factors such as having an agricultural land comprised the highest amount. Therefore, it is suggested that provisions be made for villagers of various age groups to stay in the region by government’s offering low-interest loans to the farmers, creating job opportunities, giving loans for safe and appropriate house reconstruction, welfare, educational and health care facilities.