تأثير امواج فراصوت بر ميزان استخراج آسكوربيك اسيد از دانه رازيانه و توانايي عصاره آن در بهبود ويژگي هاي آنتي اكسيداني

Effect of ultrasound waves on the amount of ascorbic acid extraction from fennel seeds and potential of its extraction for improvement of antioxidant properties

گياه دارويي رازيانه داراي مواد و متابوليتهاي ثانويه با ارزشي است كه برخي از آنها از جمله آسكوربيك اسيد (ويتامين C) قادر به خنثي كردن راديكال هاي آزاد برآمده از اكسيداسيون مي باشند. در روشهاي متداول عصاره گيري از جمله سوكسله نياز به صرف زمان طولاني، مصرف بالاي انرژي است و احتمال آسيب به تركيبات حساس به حرارت از جمله آسكوربيك اسيد وجود دارد. بدين منظور در اين پژوهش روش مدرن فراصوت با روش متداول سوكسله به عنوان شاهد در ميزان استخراج آسكوربيك اسيد از دانه رازيانه و قدرت مهار هيدروژن پراكسيد توسط آن مورد مقايسه قرار گرفتند. در روش سوكسله از دماي C ۸۵ و زمان ۲۴۰ دقيقه و در روش فراصوت از دو سطح دما ( ۴۰ و C ۶۰)، سه سطح زمان (ه۱، ۳۰ و ۴۵ دقيقه) و سه سطح توان (۱۰۰، ۲۰۰ و ۳۰۰ وات) استفاده گرديد. نتايج برآمده از اين پژوهش شرايط بهينه استخراج براي هر دو صفت محتواي آسكوربيك اسيد و درصد مهار هيدروژن پراكسيد توسط عصاره در روش فراصوت را دماي C ۶۰، توان ۳۰۰ وات و زمان ۱۵ دقيقه نشان دادند. تحت اين شرايط محتواي آسكوربيك اسيد ۱/۷۳ ميلي گرم در ميلي ليتر و درصد مهار هيدروژن پراكسيد ۷۴/۱۳ درصد در عصاره دانه رازيانه حاصل گرديد كه در مقايسه با روش سوكسله بعنوان شاهد، بطور معني داري باعث افزايش استخراج آسكوربيك اسيد و درصد مهار هيدروژن پراكسيد گرديد. بدين ترتيب با كاهش دما و زمان فرايند، برتري روش فراصوت به اثبات رسيد.

Fennel as a medicinal plant has substances and valuable secondary metabolites such as ascorbic acid, which is able to scavenging free radicals produced by oxidation. In common extraction methods such as soxhlet long time and high energy consumption is required and there is a possibility of damage for heat-sensitive substances including ascorbic acid. Therefore, in this study the used modern method of ultrasound compared with conventional method by using soxhlet as a control treatment on the ascorbic acid extracted from the fennel seeds and its potential of scavenging of hydrogen peroxide. The samples were extracted at 85 °C for 240 minutes in soxhlet method while in ultrasound method the samples were examined at two temperatures (40 and 60°C), three sonication duration (15, 30 and 45 min) and three sonication powers (100, 200 and 300W). The results of this study showed that the optimum extraction condition in ultrasound method was at 60°C, 300W and 15min for both ascorbic acid content and hydrogen peroxide scavenging percentage by the extracts. The ascorbic acid content of 1.73 mg/mL and the percentage of containment of hydrogen peroxide of 74.13% were resulted under these conditions for fennel seed extracts that was significantly different compare with soxhlet method and caused an increase in extraction of ascorbic acid and hydrogen peroxide scavenging method. So superiority of ultrasound method was proved because of reduction in time and temperature.