تعيين راهبردها و سياست‌هاي اكوتوريستي در توسعۀ مناطق روستايي (نمونۀ موردي: منطقۀ غريب محلۀ شهرستان بهشهر)

Determining the Ecotourism Approaches and Policies for Developing Rural Areas

امروزه از جمله فرصت­ هاي جديد اقتصادي، اجتماعي و اكولوژيكي كه به دليل نيازهاي جهاني به شدت در حال رشد و گسترش است، صنعت گردشگري مي­ باشد. كشور ايران به دليل دارا بودن پتانسيل­ هاي متنوع و گسترده همواره به عنوان يكي از كانون­ هاي گردشگري در قلمرو سرزميني مطرح بوده است. از همين رو، از ميان فرصت­ هاي گردشگري موجود در كشور، جاذبه­ هاي طبيعي و چشم ­اندازهاي بكر و آب و هواي مناسب، زمينه را براي توسعه اكوتوريسم، بيش از ديگر جنبه­ هاي گردشگري تقويت مي­ كند. در اين زمينه، انجام برنامه­ريزي با رويكرد جديد مشاركتي و راهبردي مي‌تواند يكي از شيوه­ هاي بهره ­برداري از اين فرصت ­ها براي مناطق روستايي با پتانسيل اكوتوريسم باشد. در اين ميان منطقه غريب­ محله به دليل موقعيت جغرافيايي آن داراي پتانسيل­ هاي فراوان اكوتوريسم مي باشد. هدف اين تحقيق بررسي فرصت­ ها و محدويت­ هاي اكوتوريسم منطقه غريب‌ محله بر اساس رويكرد برنامه ­ريزي مشاركتي مي‌باشد كه با استفاده از روش ­شناسي توصيفي – تحليلي (تلفيقي از روش كمي و كيفي) و به كار گيري مدل SWOT، كوشش شده است تا راهبرد اصلي براي اقدام در زمينه اكوتوريسم منطقه مورد مطالعه از ديدگاه 122 نفر از كارشناسان به عنوان نمونه، مورد شناسايي و ارائه گردد. نتايج بدست آمده نشان داد كه بر اساس ارزيابي ميانگين نمرات استراتژي­ هاي محافظه ­كارانه در ماتريس برنامه ­ريزي استراتژيك كمي، استراتژي توسعه و گسترش گردشگري كشاورزي به منظور بهره ­برداري مناسب از مناظر، باغ­ ها در جهت كسب درآمد به عنوان بهترين استراتژي انتخاب شد.

Tourism industry is one of the new economic, social, and ecological opportunities which are growing due to the world increasing needs. Iran because of having various potentials has been considered as one of the canons of tourism. Therefore, its natural attractions, outstanding sights, and fantastic weather conditions have all made it possible for developing ecotourism in this country. Thus planning using a new cooperative approach can be applied to make use of the ecotourism potentials. Qarib Mahalle district, due to its geographical strategic state possesses a lot of potentials to be an ecotourism center. The goal of the present study was to analyze the existing ecotourism opportunities in Qarib Mahalleh district. The SWOT model and a mixed design of the study were used to investigate the use of ecotourism in the area. 122 expert persons helped the researchers to do so. The obtained results showed that the conservative strategies in the matrix of quantitative strategic planning and also developing the agricultural tourism to make better use of sights and gardens for earning are the best strategies.