كاربرد پسماندهاي كشاورزي به عنوان جاذب طبيعي در حذف مواد رنگزاي صنعتي

Application of Agricultural Wastes as Natural Adsorbent for Removal of Industrial Dyes

مواد رنگزا تركيبات پيچيده آلي هستند كه براي رنگ آميزي محصولات در صنايع مختلف به كار مي روند. پساب حاصل از اين صنايع عامل اصلي وارد شدن اين رنگزاها به آب هاي سطحي و زيرزميني و آلودگي آن ها مي باشد. امروزه، حذف رنگزاها از پساب ها به جهت حفظ زيبايي محيط زيست و به ويژه ازنقطه نظر سلامتي موردتوجه محققان قرارگرفته است. روش هاي مختلفي براي حذف تركيبات رنگزا از پساب وجود دارد كه در اين ميان فرايند جذب سطحي به عنوان جايگزيني مناسب نسبت به ساير روش هاي گران قيمت تصفيه پساب شناخته شده است. در سا ل هاي اخير قابليت استفاده از پسماندهاي كشاورزي به عنوان جاذبي مناسب، ارزان قيمت، در دسترس و دوستدار محيط زيست براي حذف آلاينده هاي مختلف به ويژه رنگزاهاي صنعتي در تحقيقات مختلف تاييدشده است. در اين مقاله مروري، كاربرد ضايعات مختلف كشاورزي به عنوان جاذب در حذف رنگزاهاي مختلف صنعتي آنيوني، كاتيوني و غير يوني ارزيابي شده و با توجه به تغيير ظرفيت جاذب هاي زيستي براثر تغيير شرايط، مطالعه كلي براثر پارامترهاي مهم عملياتي ازجمله pH محلول، غلظت اوليه ماده رنگزا، مقدار جاذب و درجه حرارت بر روي فرايند جذب زيستي صورت گرفته است. كاربرد مدل هاي سينتيكي مختلف جذب و ايزوترم هاي جذب براي حذف رنگزاهاي مختلف توسط بازه وسيعي از جاذب هاي زيستي حاصل از پسماندهاي كشاورزي نيز مطالعه و خلاصه شده است. حذف رنگ از پساب ها توسط ضايعات كشاورزي هم از بعد زيست محيطي و تصفيه پساب و هم از بعد كنترل ضايعات كشاورزي و استفاده بهينه از آن ها بسيار قابل توجه بوده و اهميت چنين تحقيقاتي را صدچندان مي كند.

Dyes are complex organic compounds which are used by various industries to color their products. The effluents of these industries are the main source of dye discharge to surface and underground waters and cuase their pollution. Today, color removal from wastewaters has been a matter of concern, both in the aesthetic sense and health point of view. Different methods have been used for dye removal from wastewaters but among them adsorption is introduced as an ideal alternative to other expensive treatment processes. In recent years, many researches have been done on successful application of different agricultural wastes as cheap biosorbents to remove different pollutants specially dyes. In this review paper, use of different agricultural wastes in removal of industrial dyes (anionic, cationic, and nonionic dyes) is evaluated. As adsorption capacity of biosorbents are dependent on different conditions, an overall study is conducted on effect of different operational parameters such as, pH, initial dye concentration, adsorbent dosage, and temperature on adsorption efficiency. Application of different kinetic models and adsorption isotherms for a wide range of biosorbents are also reviewed. Dye bearing waste treatment by adsorptive treatment using low cost alternative adsorbent is a demanding area as it has double benefits i.e. water treatment and waste management which makes this study very important