بررسي تيمارهاي مختلف ورمي كمپوست و كود شيميايي بر ميزان عنصرهاي غذايي و آلكالوئيدهاي گياه شاه تره ( Fumaria vaillantii)

شاه تره گياهي يك ساله و علفي است، از جمله مواد مؤثرۀ آن آلكالوئيدهاي مهمي مانند فومارين و سيناكتين، مواد رزيني و موسيلاژ است. قسمت مورد استفادۀ كل اندام هوايي آن است. ورميكمپوست يك كود آلي شامل آنزيمها، باكتريها و بقاياي گياهي و كود حيواني است. اين آزمايش در قالب طرح كامل تصادفي با پنج تيمار و سه تكرار در گلدان هاي با وزن 4 كيلوگرم در گلخانه صورت گرفت. تيمارها شامل شاهد )بدون كود(، ورمي كمپوست 5 درصد، ورمي كمپوست 15 درصد، ورمي كمپوست 31 درصد، تيمار كود شيميايي با غلظت N:P:K, 20:20:20) ( درصد بودند، پس از به گل رفتن 51 درصد از گياهان اندازه گيري آلكالوئيد توسط دستگاه HPLC با استفاده از استاندارد داخلي نوسكاپين و استاندارد خارجي فوماريك اسيد صورت گرفت و نتايج گوياي تأثير ورمي كمپوست بر ميزان آلكالوئيد گياه شاه تره بود. كه تيمار ورمي كمپوست 31 درصد بيشترين ميزان و تيمار شاهد حاوي كمترين ميزان آلكالوئيد بود. عنصرهاي غذايي اندازه گيري شده شامل عنصرهاي پرمصرف )نيتروژن، فسفر و پتاسيم(، كم مصرف )آهن و روي( بودند، ميزان همۀ عنصرهاي غذايي گياهي مورد آزمايش اختلاف معني دار نسبت به تيمار شاهد داشتند و نتايج نشان دهندۀ تأثير مثبت و بيشتر تيمار ورميكمپوست نسبت به تيمار كود شيميايي بر همۀ ويژگي هاي اندازه گيري شده در اين آزمايش بود. استفاده از نهاده هاي كشاورزي به ويژه كودهاي آلي و شيميايي تأثير مطلوبي بر عملكرد و متابوليت هاي ثانويۀ گياه دارويي شاه تره داشت.

Fumitory is an annual and herbaceous plant. Its active substances that mostly exist in aerial parts are including alkaloids such as fumaryn and Synaktyn, and also resins and mucilage. Vermicompost is a bio organic fertilizer which contains enzymes, bacteria, plant residues and animal manure. In this study an experiment was run as completely randomized design in three replications and five treatments. Treatments were including of control (No fertilizer), three levels of vermicompost (5, 15 and 30 percent) and chemical fertilizer (N:P:K, 20:20:20). After flowering of the plants, alkaloids were measured by HPLC using internal standard noscapine and external standard fumaric acid. The results showed significant effect of vermicompost on the amount of Fumitory alkaloids. The vermicompost treatment of 30 percent had the maximum and minimum amount of alkaloids, respectively. All micro and macro elements had significant differences in compared to control plants. The results indicated a positive effect of vermicompost on all the measured traits in this experiment. Totally, the use of agricultural inputs (organic and chemical) and favorable impact on yield and secondary metabolites of in this plant.