ارزيابي تنوع ژنتيكي برخي توده هاي هندوانه بومي ايران (Citrullus vulgaris در شرايط آب و هوايي اروميه

به‌منظور مطالعه تنوع ژنتيكي هندوانه بومي ايران از نظر صفات مورفولوژيك، 16 توده به همراه دو رقم هندوانه اصلاح شده (كريمسون‌سويت و چارلستون‌گري) در قالب طرح بلوك‌هاي كاملاً تصادفي با سه تكرار در مركز تحقيقات كشاورزي اروميه در سال 1392 مورد ارزيابي قرار گرفتند. تعداد 15 صفت شامل طول و عرض برگ، طول ساقه‌ي اصلي گياه، تعداد ميوه در بوته، طول ميوه، عرض ميوه، وزن كل ميوه، وزن گوشت ميوه، وزن پوست ميوه، وزن صد بذر، طول بذر، عرض بذر، pH، درصد مواد جامد محلول و عملكرد مورد ارزيابي قرار گرفت. تجزيه واريانس نشان داد بين توده‌ها از لحاظ كل صفات مورد بررسي به جزء صفات pH، طول ساقه‌ي اصلي گياه و تعداد ميوه در بوته اختلاف آماري معني‌داري وجود دارد. متوسط عملكرد از 24926 كيلوگرم در هكتار براي ژنوتيپ چارلستون‌گري تا 13444 كيلوگرم در هكتار براي توده817 همدانمتغيير بود. ميزان درصد مواد جامد محلول در بين توده‌ها از 9/27 درصد براي ژنوتيپ كريمسون‌سويت تا 5/1 درصد براي توده‌ي 806 خراسان، pH ميوه از 63/5 در توده‌ي 817 همدان تا 4/78 در ژنوتيپ چارلستون‌گري متغير بود. بيشترين همبستگي مثبت (0/968) بين دو صفت وزن گوشت و وزن ميوه و بيشترين همبستگي منفي (0/815-) بين صفات قند ميوه و طول بذر مشاهده شد. بيشترين توارث‌پذيري (0/96) مربوط به وزن صد بذر و كمترين توارث‌پذيري (0/03) مربوط به pH بود. در تجزيه‌ي خوشه‌اي به روش وارد، توده‌هاي مورد بررسي در سه گروه متفاوت قرار گرفتند. بيشترين فاصله بين توده‌هاي گروه اول و سوم مشاهده شد. كليدواژه ها