بررسي حساسيت اكوريجن‌هاي استان لرستان به بيابان‌زايي در چارچوب ارزيابي چرخۀ حيات

Evaluate the sensitivity of ecoregion to desertification in the Lorestan province in the framework of life cycle assessment

تخريب زمين و بيابان زايي در دهه اخير تحت اثر متقابل عوامل آب و هوايي، تغيير كاربري اراضي و فشار انسان تشديد شده است. آگاهي از اين كه بيابان زايي در كدام اكوسيستم ها اتفاق مي افتد مهم ترين مرحله كنترل و مقابله با اين پديده است. لذا هدف اين پژوهش بررسي حساسيت اكوريجن هاي استان لرستان به بيابان زايي با استفاده از روش ارزيابي چرخه حيات است. به اين منظور محدوده مطالعاتي به شش اكوريجن از نظر شرايط اقليمي و تيپ غالب پوشش گياهي طبقه بندي شد. سپس شاخص هاي خشكي، فرسايش آبي و استحصال مفرط از آب هاي زيرزميني به عنوان معيارهاي ارزيابي انتخاب شد. لايه هاي اطلاعاتي مربوط به هر يك از شاخص ها با استفاده از سيستم هاي اطلاعات جغرافيايي تهيه شد. در نهايت متغيرهاي انتخابي با نقشه اكوريجن تلفيق و شاخص توصيف براي هر يك از اين متغيرها محاسبه و از مجموع اين شاخص ها توصيف، شاخص توصيف كلي به دست آمد. نتايج نشان داد كه اكوريجن 5 (اقليم خشك/گونه غالب گون) با مقدار شاخص توصيف 1/29 بيشترين حساسيت و اكوريجن 1 (اقليم خشك مجاور مرطوب/گونه غالب بلوط) مقدار شاخص توصيف 0/29 كمترين حساسيت به بيابان زايي را دارد. همچنين نتايج نشان داد كه شاخص خشكي با ارزش 2/69 موثرترين شاخص در افزايش حساسيت منطقه به بيابان زايي است و بنابراين در برنامه ريزي، مديريت و مقابله با بياباني شدن بايد به اين مساله توجه جدي داشت.

Land degradation and desertification has intensified by the interaction of climatic factors، land use change and human pressure in recent decades. Awareness that desertification is taking place in which ecosystems، the most important step to control and deal with this phenomenon. The aim of this study was to determine sensitivity to desertification Lorestan province ecoregions using life cycle assessment. For this purpose، the study area was classified into six ecoregions in terms of climate and dominant type of vegetation. Then selected indicators of drought، water erosion and excessive extraction of groundwater as the evaluation criteria. Indicators were prepared using geographic information systems. Finally، combined with variable selection and ecoregion map. Calculation of the characterization factors for each of these factors using geographic information systems، and characterization factors were obtained from the sum of the factors، a total characterization factor. Results indicated that there is the greatest sensitivity 5 ecoregion (dry/Astragalus adscendens Boiss) with characterization factors 1.29 and the lowest sensitivity to desertification 1 ecoregion (dry sub humid/Quercus brantii) with characterization factors 0.29. The results showed that aridity with 2.69 value، is the most effective factors to increasing the sensitivity of the area to desertification. Therefore، should pay attention serious to this problem in planning، managing and Combating desertification.