وجه تصحيح واجب نفسي و واجب غيري

The correct image of obligatory for itself and obligatory for being a precursor to another obligation

از آنجا كه در مبناي تعريف واجب نفسي و واجب غيري اختلاف نظر وجود دارد، اصوليان در صدد برآمده‌اند تا تصويري را براي تصحيح واجب نفسي و واجب غيري ارائه دهند. مهم‌ترين ديدگاه‌هاي مطرح در اين زمينه عبارتند از: واجب غيري به‌ خاطر غير واجب شده است؛ غرض از واجب غيري، رسيدن به واجب ديگري است؛ بر واجب غيري، عنوان حسن منطبق نيست؛ در واجب غيري، فعل، مراد بالذات نيست؛ ملاك، عالم اثبات و بيان شارع است نه عالم ثبوت؛ و اينكه به اعتبار وجوبي كه به عمل تعلق پيدا مي‌كند، مي‌توان به نفسي و غيري بودن پي برد. در اين مقاله ضمن طرح و بررسي نظريات فوق، به نقد اشكال‌هاي وارد بر هر نظريه پرداخته‌ايم و در نهايت، ديدگاهي را اختيار كرده‌ايم كه بر اساس آن، واجب غيري را از باب وجوب مقدمه براي ذي‌المقدمه واجب دانسته و واجب نفسي را واجبي مي‌داند كه براي واجب ديگري مقدمه نباشد. ديدگاه ادعايي نويسندگان، نه تنها اشكال‌هاي وارد بر نظرهاي سابق را ندارد، بلكه با عبارات مشهور هم سازگارتر به‌ نظر مي‌رسد.

Since there is disagreement in the basis for defining “obligatory for itself” and “obligatory for being a precursor to another obligation”, scholars of the principles of jurisprudence attempted to correct the image of this basis. The most important views presented in this regard include: the obligatory for other is made compulsory because of another obligation; the purpose of the obligatory for other is to reach another obligation; the title “Husn” is not compatible with obligatory for another obligation; the purpose of obligatory for being a precursor to another obligation is not the act by itself; the criteria is the world of Ethbat and the word of legislator but not the world of Thobout; and that by the obligation which belongs to the act one can distinguish between obligatory for itself and obligatory for being a precursor to another obligation. Analyzing and criticizing the above-mentioned theories, the authors have finally adapted the view that the obligatory for other is a precursor to another obligation and obligatory for itself is not a precursor to another obligation. The view claimed by the authors not only does not bear the problems of the previous theories but also it is more compatible with the well-known statements.