اثر امواج مايكروويو تلفن همراه بر ساختار هيستولوژيك اعضاء احشايي موش صحرايي

Effect of cell phones microwaves on histologic structures of some visceral organs in rat

زمينه و هدف : كاربرد روزافزون دستگاه‌هاي مولد امواج الكترومغناطيس در زندگي روزمره باعث نگراني‌هاي بسياري در ارتباط با اثر اين امواج بر سلامت انسان شده است. اين مطالعه به‌منظور تعيين اثر امواج مايكروويو تلفن همراه بر ساختار هيستولوژيك ريه، قلب، كبد، پانكراس و مغز موش صحرايي انجام شد. روش بررسي : اين مطالعه تجربي روي 80 سر موش صحرايي نر نابالغ نژاد ويستار با وزن تقريبي 140-100 گرم و سن 6-5 هفته انجام شد. موش‌ها به‌صورت تصادفي در 4 گروه 20 تايي شامل يك گروه كنترل و سه گروه تجربي قرار گرفتند. گروه كنترل در معرض امواج قرار نگرفتند. گروه‌هاي تجربي به مدت 1، 2 و 3 ماه روزانه 5 ساعت در معرض امواج ناشي از تلفن همراه قرار گرفتند. در نهايت پس از تشريح موش‌ها از بافت‌هاي ريه، قلب، كبد، پانكراس و مغز نمونه‌برداري انجام شد. مقاطع با ضخامت 5 ميكروني تهيه و پس از رنگ‌آميزي هماتوكسيلين - ائوزين با ميكروسكوپ نوري ارزيابي شدند. يافته‌ها : تغييرات بافتي از جمله ادم، ارتشاح سلول‌هاي آماسي، دژنرسانس سلول‌هاي ريه و دژنراسيون و نكروز انعقادي خفيف سلول‌هاي عضلاني ميوكارد قلب مشاهده شد. در كبد، اتساع وريدهاي مركزي و سينوزوئيدهاي كبد و واكوئله شدن هپاتوسيت‌ها و همچنين نفوذ سلول‌هاي آماسي تك‌هسته‌اي مشاهده شد. تغييرات بافتي پانكراس و مغز در تمامي گروه‌هاي مورد آزمايش محدود بود. تغييرات در نمونه‌هاي بافتي گروه‌هايي كه مدت زمان بيشتري در معرض امواج قرار داشتند؛ بيشتر بود. نتيجه‌گيري : امواج حاصل از تلفن همراه بسته به مدت زمان مورد استفاده مي‌تواند اثر تخريبي روي بافت‌هاي بدن داشته باشد.

Background and Objective: The electromagnetic field producer sets in daily life causes concerns about the adverse effects of such waves on human health. This study was done to evaluate the effect of cell phones microwaves on histologic structures of some visceral organs in rat. Methods: In this experimental study, 80 immature Wistar male rats with weight of 100-140 gram and 5 to 6 weeks age were randomly allocated into 3 experimental groups and one control group. The experimental rats were exposed to cell phones microwaves 5 hours a day for 1, 2 and 3 months. The control group received no radiation. After the experimental period rats were sacrificed and the appropriate tissues of the lung, heart, liver, brain and pancreas were prepared. Sections in 5 µm thicknesses were stained by hematoxylin and eosin and studied microscopically. Results: Histological changes including edema, inflammatory cell infiltration and cell degeneration in the lung and mild degeneration and coagulation necrosis of the myocardial cells in the heart were observed. Histopthological examination of the liver revealed dilation of central veins and sinusoids, vacuolization of hepatocytes and mononuclear inflammatory cell infiltration. Limited changes were observed in pancreas and brain. Histological changes were increased in the groups that were exposed longer period of time to radiation. Conclusion: This study indicated that the harmful effect of cell phones radiation on rat tissues depending on the duration of exposure.