بررسي نقش متغيرهاي مبتني بر بازار در بهبود عملكرد صادركنندگان محصولات دانش بنيان

Investigation the Role of Market-Based Variables in Knowledge-Based Products Exporters Performance Improvement

طي دهه هاي اخير، اقتصاد كشور هاي توسعه يافته و در حال توسعه ي جهان دچار نوعي تغيير تدريجي شده است. در اين سال ها منابع و دارايي هاي فيزيكي اهميت استراتژيك خود را از دست داده اند و نقش دانش چه در عرصه ي توليد محصول و چه در زمينه ي ارائه ي خدمت پر اهميت تر از هر زمان ديگري شده است. امروزه دانش به عنوان محرك بهره وري و رشد اقتصادي شناخته مي شود و همين امر موجب شده تا نقش اطلاعات، فناوري و يادگيري در عملكرد اقتصادي در كانون توجهات قرار گيرد. به واسطه ي همين تغييرات بنيادين، تاسيس و فعاليت شركت هاي كوچك و متوسط دانش محور و توليد و عرضه ي محصولات مبتني بر دانش و فناوري هاي پيشرفته رشد قابل توجهي يافته است. يكي از ابعاد مهم فعاليت توليد كنندگان اين نوع محصولات، حضور در بازار هاي بين المللي است. سال هاست كشور هاي توسعه يافته ي جهان صادرات محصولات دانش بنيان را به عنوان يك رويكرد موثر در زمينه ي توسعه ي اقتصادي مورد توجه قرار داده اند. با اين وجود، توجه به چنين رويكردي در عرصه ي اقتصادي در كشور ايران سابقه ي زيادي نداشته و بررسي اطلاعات و آمار هاي موجود، نتايج متناقضي را در زمينه ي عملكرد كشور در اين حوزه نشان مي دهد. پژوهش حاضر ضمن بررسي عملكرد كشور در زمينه ي صادرات دانش بنيان و برخي از چالش هايي كه فعالان اين عرصه با آن مواجه اند، به تبيين راهكار هاي بهبود دهنده با تمركز بر عوامل موثر بر عملكرد صادركنندگان محصولات دانش بنيان در بازار هاي صادراتي پرداخته و پيشنهاد هاي كاربردي و پژوهشي در اين زمينه ارائه مي دهد.

During recent decades, developed and developing countries' economy have changed incrementally. Blurring the traditional boundaries of trade between countries and expansion of companies' business scope has led to transformation in business structures and exports considered as a competitive priority for large and small companies. More share of knowledgebased products and services in export portfolio of developed countries, leads to greater attention in economic development by developed countries for many years. This paper reviews related literature and statistics to shed more lights on knowledge-based export performance and related challenges for Iranian practitioners and then introduces several solutions focusing on the factors aiTecting exporters' performance through knowledge-based products in export markets. For this purpose, this paper focuses on Market Orientation, Market Knowledge Competence and Entrepreneurial Capability. It explains their theoretical foundation and investigates the role of these variables in Iranian knowledge-based products exporters' performance improvement. finally, it presents some suggestions both on researches and/or executions.