حق حيات و سلب آن از منظر اسلام و حقوق بين الملل بشر با تاكيد بر عمليات انتحاري

Islam and International Law of Human Rights on the Right for Life and Opposing It

حق حيات و ممنوع بودن سلب آن، در اسلام و اسناد بين المللي حقوق بشر پذيرفته شده است، گرچه به دليل وجود مباني نظري متفاوت، تفاسير مختلفي در اين باره ديده مي شود. از ديدگاه اسلام، حق حيات، حقي الهي است كه به بشر عطا شده و انسان ها به حفظ آن مكلف اند. حفظ نفس از مقاصد شريعت است و محروم كردن انسان ها از اين موهبت الهي، اگر به ناحق صورت پذيرد، حرام است. با اين حال، در مسائلي نظير جهاد، عمليات استشهادي، ايثار و ... ، به مسلمانان اجازه داده شده است حيات مادي خود را در معرض خطر قرار دهند. در اين صورت سلب حيات، ارزشمند و بافضيلت قلمداد مي شود. اين در حالي است كه در نگاه اسناد بين الملل عام حقوق بشر، حق حيات حقي بنيادين، مطلق و پايه ساير حقوق تلقي شده و سلب ناشدني و اعراض ناپذير است. از اين منظر به حيات به عنوان عطاي خداوندي نگريسته نمي شود. مطالعه موردي عمليات انتحاري در دو ديدگاه پيش گفته نشان مي دهد چون انسان از موهبت حق حيات برخوردار است اين نوع عمليات كه عموماً عليه انسان هاي بي گناه است، ممنوع تلقي مي شود. البته چون عمليات استشهادي و آزادي بخش در ماهيت و محتوا با عمليات انتحاري متفاوت اند، از اين جهت مستثنا هستند.

The right to life and opposing it has been recognized both in Islam and in international law of human rights، though with different theoretical foundations، In Islam، the right for life is considered as a divine right gifted to humanity by God and thus all humans have a duty to protect it. According to Islam any unlawful deprivation of life is forbidden. However، Islam allows Muslims in certain circumstances such as Jihad، martyrdom operations and sacrifice of life to risk their physical lives، considering these as invaluable and great virtue. On the other hand، from the viewpoint of general international human rights documents، the right to life is a fundamental absolute human right inalienable and impossible to take it. To this view، therefore، life is not a gift of God. The study of suicide operation in both Islam and international law demonstrates that since everyone enjoys the right to life and as a suicide operation leads to killing of innocent civilian populations، it is prohibited. Of course، dying as a liberation fighter is an exception to suicide because of its different nature.