ارزيابي اثرات رفاهي تغييرات موجودي بازار انواع روغن هاي خوراكي در ايران

Evaluating welfare effects of changes market supplyfor kinds of edible oils in Iran

دانه ­هاي‌ روغني بعد از غلات به ­عنوان دومين منبع تامين انرژي در تغذيه انسان مطرح مي­ باشند. در ميان اجزاي پنجگانه مواد غذايي، روغن و چربي ­ها به دليل تامين فشرده ­ترين منبع انرژي و ويتامين­ هاي محلول در چربي و ارزش غذايي بالايشان از اهميت ويژه­اي برخوردار مي ­باشند. در مطالعه‌ حاضر تقاضاي خانوار براي ‌مهم ­ترين روغن­ هاي خوراكي شامل روغن زيتون، سويا، ذرت و آفتابگردان در ايران در دوره زماني 1369-1391 بررسي گرديد. همچنين اثرات رفاهي تغييرات ميزان موجودي بازار آنها مبتني بر مقدار، مورد ارزيابي قرار گرفته است. بدين منظور از سيستم تقاضاي تقريبا ايده­ آل معكوس درجه دوم (IQUAIDS) استفاده شده است. نتايج به ­دست آمده نشان داد كه تمامي روغن ­هاي خوراكي داراي كشش خود مقداري منفي هستند و روغن ­هاي سويا و زيتون به ترتيب داراي بيشترين و كمترين كشش خود مقداري مي ­باشند. در پايان، ميزان تغييرات رفاه ناشي از كاهش 10، 25 و 50 درصدي موجودي بازار روغن آفتابگردان بيشترين تاثير را بر روي رفاه خانوارها در ميان ساير روغن­ ها دارد. بنابراين در ميان روغن­ هاي موجود، روغن آفتابگردان از اهميت بالايي در سبد خانوار برخوردار است.

Oleic seeds after grain are considered as the second largest source of energy in human nutrition. Among the five components of nutrients, oils and fats to provide the most intensive source of energy and fat-soluble vitamins and their high nutritional value are given special importance. In this study, the demand of the most important edible oils including Olive, Soybean, Corn and sunflower were reviewed for household in the time period 1369-1391 in Iran. Also, The welfare effects of changes in their market supply assessed on based quantity. In order to inverse quadratic almost ideal demand system (IQUAIDS) was used. The results showed that all of edible oils own-quantity elasticities are negative and Soybean and Olive oils have the maximum and minimum own-quantity elasticity, respectively. Finally, the welfare changes due to reducing 10, 25 and 50 percent of Sunflower oil market supply has the maximum effect on households welfare in among of others. Therefore, Sunflower oil is the most important oil in household basket.