تاثير هدفمندي يارانه‌ها بر الگوي انتقال قيمت بازار گوشت گوسفند در ايران

Impact of Targeted Subsidies on The pattern of Price Transmission of Mutton Market in Iran

با اجراي طرح هدفمند شدن يارانه­ ها به نظر مي­ رسد كه به­ دليل نبودن بازار رقابتي، ايجاد تمركز توسط واحدهاي توليدي و بالا بودن قيمت در بازارهاي داخلي كشور نسبت به قيمت جهاني، نوسانات و انحرافات قيمتي منجر به انتقال قيمت نامتقارن مي‌شود. بنابراين هدف از اين مطالعه بررسي اثر هدفمند كردن يارانه­ ها بر انتقال قيمت بازار گوشت گوسفند ايران بين عمده ­فروشي و خرده­ فروشي با استفاده از داده­ هاي هفتگي از هفته اول تيرماه 1388 تا هفته آخر آبان ماه 1390 است. با توجه به اجراي اين طرح در هفته آخر آذر ماه 1389، الگوهاي انتقال قيمت مربوط به قبل و بعد از طرح هدفمندي يارانه ­ها برآورد شده و با هم مقايسه شدند. نتايج نشان داد كه مقادير عددي كشش ­هاي كوتاه­ مدت مربوط به الگوي انتقال قيمت بعد از هدفمندي يارانه­ ها بزرگ­تر از كشش ­هاي مربوط به الگوي انتقال قيمت قبل از هدفمندي يارانه ­ها است. به عبارت ديگر، بعد از هدفمندي يارانه ­ها شدت اثر افزايش ­ها و كاهش ­هاي قيمت عمده ­فروشي روي تغييرات قيمت خرده ­فروشي بيشتر است. مقايسه كشش­ هاي بلندمدت نيز اين گفته را تاييد مي­ كند. ­مقايسه آزمون هاي تقارن انتقال قيمت نشان داد كه هدفمندي يارانه­ ها موجب نامتقارني كوتاه­ مدت در انتقال قيمت هفتگي بازار گوشت گوسفند ايران شده است. در مجموع هدفمندي يارانه ­ها نامتقارني انتقال قيمت را به همراه داشته است، بنابراين اقداماتي نظير برنامه ­ريزي و سياست گذاري براي افزايش توليد و تاسيس زيرساخت هاي لازم براي فرآوري، نگهداري و عرضه اين محصولات و افزايش نظارت دولت بر كيفيت و استانداردهاي مربوط به توليد، فرآوري و توزيع مي ­تواند از انتقال نامتقارن قيمت در بازار گوشت گوسفند ايران جلوگيري نمايد.

As noted, the aim of this study was to evaluate the effects of targeted subsidies on the mutton price transmission in Iran between the wholesale and retail market prices. Thus, price transmission patterns before and after the targeting subsidies plan were estimated and compared. Comparison of short-term elasticity of price transmission model before and after targeted subsidies shows that the numerical values of the elasticities related to price transmission model after targeted subsidies is greater than the elasticities related to price transmission model before targeted subsidies. In comparing with long run elasticity is also confirmed this statement. Comparison of symmetry tests of price transmission show that the targeted subsidies causes short run asymmetry in the weekly mutton price transmission in Iran. The overall result of this study is that the targeted subsidies causes short run asymmetry in the weekly price transmission of mutton market in Iran. Therefore, some implementaions such as planning to increase production, establish the necessary infrastructure for processing, storage and suitable supply of mutton, increasing government control over the quality and production standards, processing and appropriate distribution and expansion of insurance services can prevent asymmetric price transmission in the mutton market in Iran.