اثر محلول پاشي ساليسيليك اسيد بر صفات مورفوفيزيولوژيكي، عملكرد و اجزاي عملكرد لوبيا قرمز در شرايط تنش خشكي

The effect of salicylic acid foliar application on morphological traits, yield and yield components of red bean under drought tension conditions

به منظور بررسي اثر محلول پاشي ساليسيليك اسيد بر صفات مورفولوژيكي، فيزيولوژيكي، عملكرد و اجزاي عملكرد لوبيا قرمز تحت شرايط تنش خشكي، آزمايش مزرعه اي به صورت طرح كرت هاي خرد شده در قالب طرح پايه بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار در منطقه دماوند در سال 1393 انجام شد. كرت هاي اصلي شامل رژيم آبياري در دو سطح آبياري مطلوب تا آخر فصل رشد (بر اساس 70 ميلي متر تبخير از تشتك تبخيركلاس A) و تنش خشكي در مرحله گل دهي ( بر اساس 110 ميلي متر تبخير از تشتك تبخيركلاس A) و كرت هاي فرعي شامل محلول پاشي اسيد ساليسيليك در چهار غلظت صفر (آب خالص)، 0/1، 0/7 و 1/5 ميلي مولار بود. نتايج نشان داد كه در شرايط تنش خشكي صفات فيزيولوژيكي مانند رنگيزه هاي فتوستنزي، عملكرد و اجزاي عملكرد لوبيا كاهش معني داري داشت. به طوري كه تنش كمبود آب ارتفاع بوته، كلروفيل a، كلرفيل b ، تعداد غلاف در بوته و وزن هزار دانه را كاهش و ميزان پرولين را افزايش داد. هم چنين محلول پاشي اسيدساليسيليك سبب بهبود كلروفيل كل، پرولين و اجزاي عملكرد دانه شد. برهمكنش رژيم آبياري و محلول پاشي اسيد ساليسيليك بركلروفيل a، كلرفيل b، كلرفيل كل و عملكرد دانه معني دار بود. مصرف 0/7 ميلي مولار اسيدساليسيليك در شرايط آبياري مطلوب، سبب افزايش 70 درصدي ميزان كلروفيل 60a درصدي كلرفيل b و 56 درصدي عملكرد دانه نسبت به شرايط عدم مصرف اسيد ساليسيليك و تنش خشكي شد. مصرف اسيدساليسيليك بر صفات گياه لوبيا در شرايط تنش خشكي در اكثر موارد اثر مثبت داشت. به طوري كه غلظت 0/7 ميلي مولار اسيدساليسيليك باعث كاهش اثر سوء تنش خشكي و افزايش تحمل گياه زراعي لوبيا قرمز شد.

In order to investigate the effect of salicylic acid foliar application on morphological، physiological traits، yield and yield components of red bean under drought tension conditions، a field experiment was conducted as split plots based on randomized complete blocks design with three replications in Damavand region in 2014. Main plot consisted of irrigation regime at two levels optimal irrigation till the end of the growing season (based on 70 millimeter evaporation from evaporation pan class A) and drought tension at the flowering stage (based on 110 millimeter evaporation from evaporation pan class A) and sub plots included Salicylic acid foliar application at concentrations in four levels zero (pure water)، 0.1، 0.7 and 1.5 mill molar. The results showed that in drought tension conditions physiological traits، such as pigments photosynthetic، yield and yield components of beans decreased significantly. As، the water deficit tension reduced plant height، chlorophyll a، chlorophyll b، number of pods per plant and one-thousand grain weight and increased proline. Also، foliar applications of salicylic acid improved the total chlorophyll، proline and grain yield components. The interaction of irrigation regime and foliar applications of salicylic acid on chlorophyll a، chlorophyll b، total chlorophyll and grain yield was significant. Using 0.7 mill molar salicylic acid in optimum irrigation conditions increased 70 percent chlorophyll a، 60 percent chlorophyll b and 56 percent grain yield compared to non-application conditions of salicylic acid and drought tension. Using salicylic acid on bean plant traits in drought tension conditions in most cases had a positive effect. So that the concentration of 0.7 mill molar salicylic acid reduced the adverse effect of drought tension and increased tolerance of red bean crop.