كارآيي دو حشره كش جذبي براي ضدعفوني بذور گندم نان به منظور مديريت برخي بيماري هاي ويروسي داراي ناقل طبيعي در شهركرد

Efficiency of two Systemic Insecticides on Seed Treatment of Three Wheat Cultivars in Management of Some Viral Diseases with Natural Vectors in Shahrekord

بيماري هاي ويروسي مهم ترين بيماري هاي غلات در استان چهارمحال و بختياري هستند. طي سه سال زراعي از 1384 تا 1387 تاثير دو سم ايميداكلوپريد و تيامتوكسام به عنوان پوشش دهنده ي بذر در كنترل برخي از بيماري هاي ويروسي داراي ناقل طبيعي، شامل: كوتولگي زرد جو و غلات، كوتولگي گندم، موزاييك زرد نواري جو، موزاييك ايراني ذرت و موزاييك رگه اي گندم، با استفاده از سه رقم گندم نان شامل الوند، طوس و شهريار در شرايط آلودگي طبيعي در شهركرد مورد ارزيابي قرار گرفت. آزمايش به صورت كرت هاي خردشده در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي اجرا شد. درصد آلودگي بوته ها بر اساس علائم بيماري و آزمون اليزا تعيين گرديد. در زمان برداشت محصول، عملكرد دانه و اجزاء عملكرد در هر كرت آزمايشي اندازه گيري شد. نتايج نشان داد كه ضدعفوني بذر با هر دو حشره كش ايميداكلوپريد و تيامتوكسام اثر معني داري در كاهش بيماري و افزايش عملكرد دانه دارد. بهترين تيمار آزمايشي ازنظر عملكرد دانه گندم و كاهش بيماري هاي ويروسي، رقم شهريار ضدعفوني شده با ايميداكلوپريد بود. ميزان بيماري هاي ويروسي در ارقام الوند، طوس و شهريار به ترتيب از بيش ترين به كمترين بود. ايميداكلوپريد در كاهش بيماري هاي ويروسي و افزايش عملكرد دانه گندم موثرتر از تيامتوكسام بود. ضدعفوني بذر با حشره كش ها در ميزان آلودگي به موزاييك رگه اي گندم اثر نداشت، اما درصد آلودگي به ويروس هاي كوتولگي زرد جو (سروتيپ هاي PAV، MAV)، كوتولگي زرد غلات (سروتيپ RPV)، كوتولگي گندم، موزاييك زرد نواري جو و موزاييك ايراني ذرت نسبت به كرت هاي بدون ضدعفوني بذر را كاهش داد.

Viral diseases are among the most important diseases of wheat in Chahar Mahal Va Bakhtiari province. During 2005-2008 growing seasons، the efficacy of seed treatment with imidacloprid and thiamethoxam on three cultivars of wheat were tested for the control of viral diseases، including: Barley yellow dwarf virus (BYDV-PAV and BYDV-MAV serotypes)، Cereal yellow dwarf virus (CYDV-RPV serotype)، Wheat dwarf virus (WDV)، Iranian maize mosaic virus (MIMV)، Barley yellow striate mosaic virus (BYSMV) and Wheat streak mosaic virus (WSMV)، with natural vectors under field condition in Shahrekord. The experimental design was a split plots arrangement of a randomized complete block with four replications. Disease incidence was determined based on the percentage of plants exhibiting symptoms and ELISA test. At harvest، data was collected on yield and yield components. Results showed that seed treatment insecticides increased grain yield and yield components، with significant reduction occur BYDV-PAV، BYDV-MAV، CYDV-RPV، WDV، IMMV and BYSMV in wheat plants compare with untreated control، while occur WSMV was not affected. “Shahriar” wheat cultivar treated with imidacloprid was the most effective treatment for control of viral diseases. The effect of seed treatment with imidacloprid was higher than thiamethoxam. Occurrence virus diseases on Alvand cultivar was more than other cultivars. The amounts of infection to WSMV، BYDV-PAV، CYDV-RPV، WDV، BYSMV، BYDV-MAV and MIMV in seed treatment plots were from highest to lowest (in descending order).