پارامترهاي جمعيتي بيد گوجه فرنگي (Tuta absoluta (Meyrick) (Lep.:Gelechiidae روي سه گونه ي گياهي تيره بادمجانيان در شرايط آزمايشگاهي

Population Parameters of Tomato Leaf miner, Tuta absoluta (Meyrick) (Lep.: Gelechiidae) on Three Solanaceous Plants in Laboratory Condition

بيد گوجه فرنگيTuta absoluta (Meyrick) يكي از آفات كليدي و خطرناك گياهان تيره ي بادمجانيان به ويژه گوجه فرنگي است. اين حشره، آفتي محدودخوار است كه موطن اصلي آن امريكاي جنوبي و كشور پرو مي باشد. بدليل اهميت بالاي آفت و خسارت جبران ناپذير آن روي تيره ي بادمجانيان، پارامترهاي جمعيتي اين حشره روي ميزبان هاي گوجه فرنگي، بادمجان و فلفل با تهيه ي جدول زندگي، تعيين گرديد. آزمايش ها در شرايط دمايي ºC1±25، رطوبت نسبي 5±60% و دوره ي نوري 8 : 16 ساعت (تاريكي: روشنايي) در اطاقك رشد انجام شد. براي تهيه ي جدول زندگي، ابتدا بيد گوجه فرنگي براي دو نسل متوالي روي هر گياه پرورش داده شد و از تخم هاي نسل سوم براي انجام آزمايش ها استفاده گرديد. براي آناليز داده ها از برنامه TWO SEX – MS Chart استفاده شد. بر اين اساس مقدارهاي rm، λ،Ro و T بيد گوجه فرنگي به ترتيب براي گوجه فرنگي و بادمجان برابر با ((0.094±0.006، 0.0615±0.005 1- روز)، ( (1.098±0.007، 1.063±0.0061- روز)، ((22.48±4.72، 10.95±2.26 ماده/ نتاج) و ((33.35±0.32، 38.90±0.27 روز) بدست آمد. از طرفي بيد گوجه فرنگي، چرخه زندگي خود را روي فلفل تكميل ننمود. نتايج بدست آمده روي ميزبان هاي مختلف اختلاف معني داري نشان مي دهند. از اين نتايج مي توان در جهت اجراي يك برنامه موفقIPM عليه بيد گوجه فرنگي در مزارع و گلخانه هاي كشت گياهان خانواده بادمجانيان استفاده كرد.

Tomato leaf miner، Tuta absoluta (Meyrick) is a serious key pest of solanaceaous crops specially tomato. The insect is an oligophagous pest which is native to South America especially to Peru. Because of the importance of the pest and irreparable damage on solanaceous plants، population parameters of the insect on three host plants including tomato، eggplant and pepper were determined by life table method. All trials were performed in a growth chamber at 25±1°C، 60 ± 5% RH and 16: 8 h (L:D) photoperiod. The tomato leaf miner was reared on each host plant for two generations and eggs of the 3rd generation were used in the experiments. The value of parameters، rm (intrinsic rate of population increase)، λ (finite rate of population increase)، Ro (net reproductive rate) and T (average one generation) for tomato leaf miner on tomato and eggplant were (0.094±0.006، 0.0615±0.005 day-1)، (1.098±0.007، 1.063±0.006 day-1)، (22.48±4.72، 10.95±2.26 offspring) and (33.35±0.32، 38.90±0.27 day) respectively. Also، Tomato leaf miner did not completed life cycle on pepper.The results show significant differences between the different host plants. These results can be used for a successful IPM program against the tomato leaf miner in solanaceous fields and greenhouses.