ارزيابي عملكرد مدول هاي نيرپيك به عنوان سازه آبگير در تامين آب اراضي پايين دست خود در شبكه آبياري و زهكشي سفيدرود

Neyrpic-Modules Evaluation for Intake Structures in the Water Providence to Downstream Areas: A Case Study of the Sefidrud Irrigation and Drainage Network

در شرايط كنوني يكي از عوامل مهم در بالا بودن راندمان توزيع شبكه ‏ها و رضايتمندي كشاورزان، عملكرد مطلوب سازه ‏هاي آبگير مي‏ باشد. از اين رو براي اينكه توزيع عادلانه‏ اي در سرتاسر شبكه انجام گيرد، ابتدا بايستي از كاركرد صحيح و اصولي آبگيرها اطلاع پيدا كرده، و در صورت وجود مشكل در آبگيرها، به رفع آن اقدام كنيم. مشكل اصلي اين شبكه عدم رسيدن آب موردنياز به زمين‏ هاي كشاورزاني است كه در پايين‏ دست شبكه قرار گرفته ‏اند؛ اين در حاليست كه در برخي از قسمت‏ هاي شبكه، كانال‏ ها با بيشترين ظرفيت خود بهره‏ برداري مي ‏شوند. در اين تحقيق سعي شد، علت عدم رسيدن آب به كشاورزان پايين‏ دست شبكه شناسايي شده و نحوه توزيع آب در اراضي پايين ‏دست هر آبگير مورد بررسي قرار گيرد. بدين منظور عملكرد دريچه ‏هاي نيرپيك در قسمتي از كانال لنگرود، مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه تعدادي از آبگيرها در تامين آب مورد نياز اراضي پايين‏ دست خود با مشكل روبه ‏رو مي باشند. عدالت توزيع در اراضي تحت پوشش شبكه وجود ندارد. همچنين مشخص شد كه مقدار زيادي آب بدون استفاده، از طريق برخي از آبگيرها به دليل عدم كاركرد صحيح آن‏ها به هدر مي ‏رود. اين تلفات آب توسط آبگيرها علت اصلي نرسيدن آب به كشاورزان پايين ‏دست شبكه مي‏ باشد. دليل اين هدر رفت، به عوامل مختلفي بستگي دارد. مهمترين عوامل، فرسودگي آبگيرهاي نيرپيك، عدم كاركرد صحيح سازه ‏ها‏‏ي تنظيم، فرسودگي كانال‏ ها و نداشتن برنامه ‏اي جهت بهره‏ برداري از شبكه توسط مسئولان بهره ‏برداري مي ‏باشد.

At the present one of the most important factors in increasing the efficiency of the distribution network and farmers' satisfaction is the optimum performance of the intake structures. Thus، for an equitable distribution all over the network، information must be obtained on the normal operation of these structures and in the event of a problem action must be taken to resolve it. The main problem is the failure to supply water to the farmers located in the downstream of the network. While in some parts of the network، channels operate at their greatest capacity. In this research we have attempted to identify the reason why water was not able to reach the lower parts of the network as well as to evaluate the water distribution of each intake. Therefore the operation of a part of the Neyrpic-Modules of the Langrood canal was evaluated. The results showed that a number of the water intakes struggled to provide the necessary water needed in the downstream areas. There is no existing equity distribution in the network coverage areas. It was also found that because of malfunctioning intakes a large amount of water was lost. The loss of water through the intakes is the main reason for the lack of water reaching the farmers downstream of the network. The reason for this loss depends on many factors. The most important factors include: the Neyrpic intake fatigue، malfunctioning of regulating structures، channel erosion، and the lack of a program for the operation of the network by the authorities.