ارزيابي تاثير باكتري هاي محرك رشد گياهي و كود نيتروژن بر عملكرد و برخي صفات زراعي و فيزيولوژيك گياه دارويي نعناع فلفلي (Mentha piperita L.)

Evaluate the effect of plant growth promoting rhizobacteria (PGPR) and nitrogen fertilizer on yield and some agronomic and physiological traits of medicinal plant of Peppermint (Mentha piperita L)

به منظور بررسي اثر باكتري هاي محرك رشد گياهي (PGPR) و كود نيتروژن بر عملكرد و برخي خصوصيات زراعي و فيزيولوژيك گياه دارويي نعناع فلفلي، آزمايش فاكتوريل در قالب بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه پيام نور واحد كوثر، شهرستان كوثر استان اردبيل انجام شد. فاكتور هاي آزمايشي شامل كود نيتروژن در پنج سطح (0، 50، 100، 150 و 200 كيلوگرم نيتروژن خالص در هكتار از منبع اوره) و باكتري هاي محرك رشد گياهي در سه سطح (عدم تلقيح، تلقيح بذر با ازتوباكتر كروكوكوم سويه 5 و تلقيح بذر با آزوسپيريلوم ليپوفرم سويهOF) بودند. تجزيه واريانس نشان داد، در تلقيح با باكتري هاي محرك رشد گياهي، وزن تر ساقه، وزن خشك ساقه، وزن تر برگ، وزن خشك كل بوته، وزن تر كل بوته، سطح برگ، شاخص كلروفيل، ميزان اسانس برگ و عملكرد اسانس به طور معني داري تحت تاثير قرار گرفتند. بالاترين ميزان در كليه صفات ذكر شده در تلقيح توسط ازتوباكتر مشاهده شد. باكتري ازوسپيريلوم نيز در مرتبه بعدي قرار گرفت. كمترين ميزان صفات در عدم تلقيح به دست آمد. اثر متقابل فاكتورهاي آزمايشي نشان داد، وزن خشك ساقه، سطح برگ و ميزان اسانس برگ به طور معني داري تحت تاثير اثر متقابل نيتروژن × باكتري هاي محرك رشد گياهي قرار دارند. بيشترين وزن خشك ساقه، سطح برگ و ميزان اسانس برگ در تركيب تيماري 200 كيلوگرم نيتروژن در هكتار × ازتوباكتر مشاهده شد. تركيب تيماري 200 كيلوگرم نيتروژن در هكتار × ازوسپيريلوم در مرتبه پايين تري قرار گرفت. كمترين ميزان صفات ذكر شده نيز در سطوح شاهد فاكتورهاي آزمايشي حاصل گرديد.

In order to study the effect of plant growth promoting rhizobacteria (PGPR) and nitrogen fertilizer on yield and agronomic and physiological traits of medicinal plant of Peppermint, a factorial experiment was carried out based on Randomized Complete Block Design with three replications in 1394 at the Agricultural Research Farm of University of Payam Noor, Kosar baranch, Kosar, Ardabil. Experimental factors were, nitrogen fertilizer in five levels (0, 50, 100, 150 and 200 kg N.ha-1, from urea source) and plant growth promoting hizobacteria in three levels (no inoculation, seed inoculation with Azotobacter chorchorum strain 5 and Azosprilium lipoferum strain OF). Minimum and maximum of all traits were obtained at control level and highest level of nitrogen fertilizer. analysis of variance showed that in seed inoculation by plant growth promoting rhizobacteria, stem fresh weight, stem dry weight, leaf fresh weight, total plant dry weight, total plant fresh weight, leaf area, chlorophyll index, leaf essence and essence yield, significantly affected. The highest levels in all of the listed traits were observed by seed inoculation with Azotobacter. Azosprilium were ranked. The lowest levels in traits were observed in no inoculation. Stem dry weight, leaf area and leaf essence were significantly by interaction effect of nitrogen × PGPR. Maximum stem dry weight, leaf area and leaf essence were observed in 200 kg N. ha-1 × Azotobacter. The interaction effect of 200 kg N. ha-1 ×Azosprilium was at a lower level. Minimum levels of listed traits were obtained in control levels of experimental factors