مفهوم پردازي و شناسايي ابعاد و شاخص هاي دموكراسي سازماني در سازمان هاي بخش عمومي

Conceptualize and Identify Dimensions and Indicators of Organizational Democracy in Public Sector Organizations

دموكراسي تنها محدود به نهادهاي سياسي نيست، بلكه شامل استقرار دموكراسي در كل جامعه، نهاد­ها و سازمان­هاي آن است. دموكراسي سازماني براي تحقق ايده ­آل ­هاي دموكراتيك نظير استقلال فردي، آزادي اجتماعي، آزادي بيان و مشاركت در همه مسائلي كه زندگي شهروندان را تحت تاثير قرار مي­دهد ضروري و لازم است. هدف از اين پژوهش دست­يابي به عوامل موثر بر استقرار دموكراسي سازماني در سازمان­هاي بخش عمومي است تابتوانند با استفاده از اصول دموكراسي نحوه ي اجراي فعاليت­هاي خود و همچنين محيط كار را به گونه­اي طراحي كنند كه موجب شكوفايي و توسعه ي توانايي­هاي بالقوه ي كاركنان و نيز ارائه­ي اثربخش كالاها و خدمات به عموم جامعه شود. در اين پژوهش توسعه­ اي-كاربردي از روش توصيفي- پيمايشي فن دلفي براي دست­يابي به مولفه ­هاي موثر بر ايجاد دموكراسي سازماني و از روش توصيفي- همبستگي مدل­يابي معادلات ساختاري جهت تحليل عاملي تاييدي و سنجش روايي سازه استفاده شده است. مشاركت ­كنندگان در بخش دلفي را اساتيد دانشگاهي و مديران ارشد سازمان­هاي بخش عمومي آشنا با مفهوم دموكراسي سازماني و جامعه ­ي آماري در بخش مدل­ يابي معادلات ساختاري را كاركنان هفت سازمان­ بخش عمومي در استان بوشهر تشكيل مي­دهند. در اين پژوهش نخست مطالعه ­ي جامعي در متون علمي صورت پذيرفت و شاخص­هايي شناسايي و سپس اين شاخص­ها به نظرخواهي خبرگان گذاشته و در نهايت 32 شاخص و 9 بعد اصلي كه عبارتند از: پاسخ­ خواهي اجتماعي، حاكميت مشترك، جو سازماني عادلانه، كرامت سازماني، شفافيت، مراودات اثربخش، فرهنگ آزادي خواهي سازماني، انعطاف­ پذيري سازماني و عدالت شغلي، شناسايي شدند.

Democracy is not only limited to political structures but including establishing it in the whole society, its structures and organizations. Organizational democracy is necessary and vital to achieve democratic ideals such as individual independence, social liberty, freedom of expression and participation in all issues that affect citizens' life. The aim of present research is to achieve effective factors on establishment of organizational democracy in public sector organizations so that they can design the way of performing their duties and also work environment by using democratic principles in such a manner that leads to blooming and developing employees' potential abilities and also impressive presentation of products and services to the public. In the present applied-developmental research, descriptive-survey Delphi method has been used to achieve effective factors on establishment of organizational democracy and the descriptive-correlation structural equations modeling has been utilized to confirmatory factor analysis and construct validity analysis. Participants in Delphi parts included university professors and top managers of public sector organizations who were familiar to the concept of organizational democracy. Statistical universe in structural equations modeling part include staff of seven public organizations in Bushehr Province. In present study, a comprehensive study in scientific texts was taken up at first and indicators were identified and then, these indicators were put at the polls of experts. At the end, 32 indicators and 9 main dimensions were identified that are social responsiveness, shared governance, justly organizational atmosphere, organizational generosity, transparency, effective communication, culture of organizational liberalism, organizational flexibility and occupation justice.