محدوديت‌ها و راهبردهاي صلاحيت در جرايم سايبري

Limitations and Strategies of Jurisdiction in Cybercrimes

فضاي سايبر به عنوان مجموعه ­اي از ارتباطات انساني كه از طريق رايانه و وسايل مخابراتي بدون در نظر گرفتن جغرافياي فيزيكي­ به آن نگريسته مي­ شود، افزون بر فراهم آوردن منافع بسيار، بستري جديد برايِ ارتكاب رفتارهاي مجرمانه است. هدف اين نوشتار بررسي معيارهاي تعيين صلاحيت كيفري در جرايم سايبري است. در واقع از آنجا كه جرايم سايبري به طور مادي و در يك فضاي فيزيكي مشخص محقّق نمي ­شود، تعيين مرجع قضايي صالح را دشوار مي­ كند. در اين راستا، به ­منظورِ تعيين معيارهاي قابل اعمال در جرايم سايبري، دو دسته از معيارهاي ناظر به تعيين صلاحيت مدنظر قرار گرفته است. يكي تعيين صلاحيت در جرايم سايبري با توجه به معيارهاي معمول و ديگري تعيين صلاحيت در جرايم سايبري با توجه به ويژگي­ هاي اين دسته از جرايم. برآيند اينكه گرچه با توجه به معيارهاي مورد بحث تعيين مرجع قضايي صالح به رسيدگيِ جرايم سايبري به نحوي از انحاء محقّق مي‌شود، اما همچنان در مواردي نظير اينكه متهم در خارج از قلمرو حاكميتي است يا جرم خارج از قلمرو حاكميتي است اما بنابر برخي معيارها قابل رسيدگي در مراجع داخلي است، محدوديت­ هايي وجود دارد كه براي رفع آن و در نهايت آغاز رسيدگي در مرجع قضايي صالح، به لحاظ راهبردي، مي‌بايست همكاري كيفري بين ­المللي به طور جدي مورد امعان­ نظر قرار گيرد.

Cyber space is regarded as a body of human connections that functions thorough computers and communications without any physical space. It provides not only numerous benefits, but also a new opportunity for committing criminal behavior. This article is to determine cybercrime jurisdiction. Actually, as cybercrime is not committed in a physical space, determination of competent jurisdiction is demanding. In order to determine cybercrime jurisdiction, two kinds of criteria are taken into account: one is criminal jurisdiction based on classic rules and another is based on cybercrime’s characteristics. Therefore, it is possible to determine competent jurisdiction regarding those criteria, however, in some cases like that the accused is abroad or crime is committed in that way, there is obstacle with internal competent jurisdiction. Strategically, it is seriously required to take into account international cooperation in order to realize criminal jurisdiction.