پديد آورندگان :
حاجيها، سميه , مين باشي معيني، مهدي سازمان تحقيقات آموزش و ترويج كشاورزي تهران - موسسه تحقيقات گياه پزشكي كشور , پازكي، عليرضا دانشگاه آزاد اسلامي تهران - گروه زراعت و اصلاح نباتات , زند، اسكندر سازمان تحقيقات آموزش و ترويج كشاورزي تهران - موسسه تحقيقات گياه پزشكي كشور
چكيده فارسي :
در اين تحقيق، اثر مقادير مختلف كود نيتروژن، تراكم بوته و رقم بر مديريت علف‌هاي هرز گندم با تأكيد بر كنترل يولاف وحشي زمستانه (Avena ludoviciana) و خاكشير (Descurainia sophia) مورد ارزيابي قرار گرفت. آزمايش به صورت كرت هاي خردشده فاكتوريل در قالب بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در مزرعه تحقيقاتي مؤسسه تحقيقات گياه پزشكي كشور واقع در ورامين در سال زراعي 1390 انجام و كود به عنوان عامل اصلي و تركيب رقم تراكم به‌عنوان عامل فرعي در نظر گرفته شد. نتايج نشان داد كه با افزايش تراكم گندم در دو رقم پيشتاز و طوس، وزن خشك و فراواني يولاف وحشي زمستانه، خاكشير و كل علف‌هاي هرز كاهش مي‌يابد، به طوري كه كمترين فراواني يولاف در تراكم 700 بوته در متر مربع در رقم هاي پيشتاز و طوس به ترتيب با ۳/۵۵ و ۳/۶۶ و خاكشير به ترتيب با ۳/۳۳ و ۳/۶۶ عدد بود. اين در حالي بود كه افزايش كود اوره، سبب افزايش فراواني و وزن خشك يولاف وحشي زمستانه، خاكشير و كل علف‌هاي هرز شد، به طوري كه كم ترين فراواني علف‌هاي هرز (33/9 عدد در مترمربع) در تراكم 700 بوته در متر مربع و در سطح كودي 250 كيلوگرم در هكتار در رقم طوس مشاهده شد. نتايج نشان داد كه تراكم بالاتر به دليل رقابت درون گونه‌اي منجر به كاهش عملكرد شد. با توجه به كاهش عملكرد در رقم طوس، تراكم مناسب براي اين رقم 500 بوته بود، در حالي كه رقم پيشتاز هم به سطوح كود و هم به تراكم واكنش مثبت نشان داد و مقدار 600 بوته در متر مربع براي غلبه آن بر يولاف وحشي، خاكشير و كل علف‌هاي هرز مناسب بود. اگرچه كود اوره منجر به افزايش وزن خشك يولاف وحشي زمستانه، خاكشير و كل علف‌هاي هرز شد، اما جهت رسيدن به عملكرد دانه مطلوب، مقادير 250 و 450 كيلوگرم در هكتار كود اوره به ترتيب در ارقام طوس و پيشتاز مناسب بودند. از آنجا كه جهت كنترل علف‌هاي هرز با استفاده از افزايش تراكم گندم، بايد مصرف كود را نيز افزايش داد، بنابراين در صورت استفاده از اين روش‌‌‌‌ها با رويكرد كاهش مصرف علف كش، بين اين عوامل بايد تعادل مناسبي برقرار كرد.
چكيده لاتين :
In this research, the effects of different levels of nitrogen fertilizer, crop density and variety were investigated on weeds management of wheat with emphasis on winter wild oat (Avena ludoviciana) and flixweed (Descurainia sophia). The experiment was carried out as split plot factorial based on randomized complete block design with three replications at research field of Plant Protection Research Institute, Varamin, Iran, in 2011. Urea fertilizer was considered as main factor and combination of density-variety as sub factor. Results of this study showed that increasing density of Pishtaz and Toos varieties led to reduce in frequency and dry weight of winter wild oat, flixweed and total weed, so that the lowest frequency of winter wild oat (3.55 and 3.66 plant/m2 in Pishtaz and Toos, respectively) was observed at 700 plant/m2 wheat density and it was 3.33 and 3.66 for flixweed in Pishtaz and Toos, respectively. Hovewer, the frequency and dry weight of winter wild oat, flixweed and total weeds increased by increasing the urea fertilizer levels, so that the minimum frequency of total weeds (9.33 plant/m2) was observed to 250 kg/ha urea fertilizer and 700 plant/m2 density of Toos cultivar. Results showed that grain yield decreased in higher densities because of intra-species competition. Due to the reduce in grain yield of Toos variety, the suitable density for this variety was 500 plant/m2, while Pishtaz variety showed a positive reaction to both fertilizer levels and plant density and therefore, the density of 600 plant/m2 was appropriate to control winter wild oat, flixweed and total weeds in this variety. Although the urea fertilizer increased dry weight of winter wild oat, flixweed and total weeds, however 250 and 450 kg/ha urea fertilizer were satisfactory to achieve suitable grain yield in Tous and Pishtaz varieties, respectively. So for weeds control by increasing the wheat density, fertilizer application should also be increased, therefore to use these methods with a view to reducing herbicide, an appropriate balance between these factors must be established.
