اقتصاد فضا و نابرابري هاي منطقه اي؛ نمونه موردي: استان اردبيل

Economy of space and regional inequalities Case Study: Ardabil Province Rahim sarvarh

شناخت امكانات و تعيين سطوح برخورداري جامعه شهري، نخستين گام در فرآيند توسعه منطقه اي و كاهش نابرابري ها براي اين جامعه به شمار مي رود. ارزيابي سطوح نابرابري منطقه اي و آگاهي از ميزان برخورداري نواحي مختلف مي تواند گامي موثر در برنامه ريزي باشد. ابعاد نابرابري در حوزه هاي مختلف اقتصادي، فرهنگي- اجتماعي و زيست محيطي قابل بررسي است. از ميان ابعاد چندگانه نابرابري، بعد اقتصادي بدليل داشتن ارتباط نزديك با اشتغال و نقشي كه اشتغال در كاهش فقر و نابرابري و بستر سازي براي ديگر ابعاد دارد داراي اهميت خاص مي باشد. يكي از مهم ترين مسائل اقتصادي و اجتماعي موجود كشور در عصر حاضر مسئله اشتغال است كه نقش اساسي در مهاجرت هاي روستا- شهري و تعادل هاي منطقه اي ايفا مي كند. از اين رو هدف پژوهش حاضر، سنجش نابرابري هاي منطقه اي شهرستان هاي استان اردبيل از بعد اقتصادي مي باشد. روش پژوهش از نوع توصيفي-تحليلي مي باشد. براي سنجش نابرابري هاي منطقه اي ازلحاظ شاخص هاي اقتصادي از دو مولفه ساختار اشتغال و پتانسيل اقتصادي در قالب 26 شاخص استفاده شده است. جامعه آماري شامل10 شهرستان استان اردبيل بر اساس آمار سال 1390 مي باشد. در اين پژوهش براي بدست آوردن ضريب اهميت معيارها از مدل آنتروپي شانون و براي تجزيه و تحليل داده ها از مدل تاپسيس استفاده شده است. نتايج حاصل از تحقيق نشان مي دهد كه شهرستان اردبيل با ميزان تاپسيس 0/814 در رتبه اول و شهرستان هاي سرعين، نمين و گرمي با ميزان تاپسيس 0/252، 0/240 و ۰/۲۱۶ به ترتيب در رتبه هاي آخر قرار دارند. بر اساس ميزان تاپسيس اختلاف بين اردبيل با گرمي ۰/۵۹۸ مي باشد كه اين نشان از نابرابري منطقه اي ميان شهرستان هاي استان اردبيل مي باشد.

Identifying opportunities and determining the status of civil society، is considered as the first step in the process of regional development and reducing inequality for this society. Assessing the level of regional inequality and knowledge of the rate enjoyment different areas could be an effective step in planning. The dimensions of inequality in different spheres of economic، cultural، social and environmental are searchable. Among the multiple dimensions of inequality، the economic dimension has special importance due to having a close relationship with employment in reducing poverty and inequality. One of the most important economic and social issues is the employment at the present time which plays a key role in rural-urban migration and regional balance. The purpose of this study is to measure regional disparities of Townships of Aedebil province economically.The research method is descriptive- analytic. Two components of the structure of employment and economic potential are selected among 26 indicators to measure regional disparities in terms of economic indicators. The population consisted of 10 city of Ardabil province is based on 1390 statistics. In this study، Shannon entropy model and TOPSIS model were used to analyze the collected data. The results of the research show that the city of Ardabil located in the first rank with rate Topsis 0/814 and Sareyn، Namin and germi Townships located in the last rank with rate topsis 0/252، 0/240، and 0/216، respectively. Based on the rate TOPSIS the difference between Ardabil with germi is 0/598 that this is a sign of regional inequality among the cities of Ardabil Province.