عوارض حاد ناشي از تزريق خون و عوامل مرتبط با آن در مركز آموزشي - درماني پژوهشي الزهراء رشت (1388-1393)

Acute Transfusion Reactions and Associated Factors in the Obstetric and Gynecologic Teaching Center of Rasht, 2009-2014

زمينه و هدف: با وجود حيات بخش بودن تزريق خون در بيماران زنان و مامايي، استفاده غيرمنطقي آن مي تواند، طيفي از واكنش هاي ناخواسته را به دنبال داشته باشد. واكنش حاد رايجترين اين واكنش ها بوده كه در مواردي مي تواند منجر به افزايش موربيديتي و مرگ و مير گردد. هدف از اين مطالعه تعيين ميزان واكنش حاد ناشي از تزريق خون و بررسي عوامل مرتبط با آن در زنان بستري در مركز زنان و زايمان رشت بود. مواد و روش ها: در اين مطالعه توصيفي - تحليلي و گذشته نگر، از ابتداي فروردين 1388 تا انتهاي اسفند 1392، تعداد 1702 مورد بستري شده در بيمارستان الزهرا (س) رشت كه تزريق فراورده خوني داشته اند، تحت بررسي قرار گرفتند. اطلاعات جمع آوري شده شامل سن، سابقه بارداري، گروه خوني، بيماري زمينه اي و واكنش هاي حاد ناشي از تزريق خون بوده كه توسط نرم افزار SPSS نسخه 19 و به كمك آزمون هاي كاي اسكوار و Mann-Whitney U test تجزيه و تحليل آماري شد. يافته ها: در مجموع 60 مورد (3.5%) واكنش حاد ناشي از تزريق خون گزارش شد كه رايجترين آنها، تب و لرز (50%) و كهير(26.6%) بوده و در افراد داراي سابقه آنمي (P = 0.006) و اختلالات خونريزي دهنده (P = 0.009) بيشتر مشاهده گرديد. نتيجه گيـري: شايد بتوان با اصلاح يا كنترل آنمي و اختلالات خونريزي دهنده پيش از عمل جراحي و يا زايمان، به كاهش مصرف فراورده هاي خوني و در نتيجه عوارض ناشي از آن در گروه هاي زنان و مامايي كمك نمود. پايش دقيق عوارض و بررسي عوامل همراه جهت انجام اقدامات پيشگيرانه ضروري به نظر مي رسد.

Introduction & Objective: Although blood transfusion is life saving for obstetric and gynecologic patients، it is responsible for a series of adverse reactions if transfusion not done rationally. Acute transfusion reaction is the commonest one and it can increase the morbidity and mortality. The aim of this study was to evaluate acute transfusion reaction and their associated factors in women who had blood transfusion in the obstetric and gynecologic center of Rasht. Materials & Methods: This was a retrospective descriptive study conducted among 1702 women who underwent blood transfusion at the Al-Zahra teaching hospital in Rasht، during the 5 years period from March 2009. The parameters observed were age، parity index، blood group، underlying disease (anemia، bleeding disorders، hypertension، hypo and hyperthyroidism، diabetes، malignancy، cardiac disease، renal failure and liver disease) and acute transfusion reactions. Statistical analysis was done using SPSS version 19 and Data analyzed with chi-square and Mann-Whitney U test. Results: A total of 60 (3.5%) acute transfusion reactions were reported and the commonest ones were chills (50.0%) and urticaria (26.6%). Acute transfusion reactions were more in patients with anemia (P = 0.006) and bleeding disorders (P = 0.009). Conclusions: Blood transfusion and accordingly its acute reactions may be decrease in gynecologic and obstetric patients with correction or control of anemia and bleeding disorders prior to surgery or delivery. It seems necessary to monitor carefully these reactions and the associated factors to carry out preventive measures.